Futbol Akademi ekibi olarak sizlere daha iyi, daha detaylı içerikler sunabilmek adına çalışmalarda bulunuyoruz. Bunlardan bir tanesi de, son 2 ayda paylaştığımız “Scouting Bölümü” yazılarımızın formatında köklü değişikliklere gitmemiz oldu.
Futbol ile teknolojinin gelişmesi neticesinde hazırlanan oyuncu raporlarının, bir çok noktada gün geçtikçe eksik kaldığını fark ettik ve yazılarımızı farklı bir modelle beğeninize sunmaya karar verdik.
Bundan sonra scouting bölümünde yazılarımızı oluştururken temel alacağımız model, İngiltere Futbol Federasyonu’nun oluşturduğu “The FA Four Corner” modeli olacak.
Peki FA Four Corner modeli nedir?
FA Four Corner Modeli
2012 yılında “Elite Player Performance Plan” (EPPP) ismindeki programı uygulamaya koyan İngiltere Federasyonu (FA), altyapı tesislerinin düzenlenmesinden, takımlarda bulunması gereken personelin sıralanmasına kadar pek çok konuda devrim niteliğinde karara imza attı.
Bunlardan bir tanesi de oyuncu gözlemleme (scouting) yöntemlerinde ciddi değişiklikler oldu. Eskiden İngiltere futbolunun temel gerekliliği olan fizik gücü diğer tüm özelliklerin önüne geçiyordu. Gerek altyapı, gerek A takım bazında oyuncu seçimi yapılırken, oyuncu ne kadar teknik ne kadar çalışkan olursa olsun fizik gücü yeterli seviyede olmadığı takdirde oynama imkânı kalmıyordu. Bu da İngiltere’nin yıllarca teknik ve zihinsel kapasiteden yoksun, sosyal açıdan yetersiz, sırf fizik gücü ile sahada mücadele eden bir jenerasyon ile milli takımı oluşturup herhangi bir başarı kazanamamalarına neden oluyordu.
Yeni getirdikleri “4 Corner” modeli ise bu tek yönlü oyun felsefesinin aşılıp her açıdan güçlü oyuncuların milli takıma ve kulüp takımlarına kazandırılmasını hedefliyor. 4 Corner, yani “dört köşenin” açılımı, bir futbolcu üzerinde yorum yapabilmemizi sağlayan ve oyuncunun oyun karakterini oluşturan 4 etmenin (fiziksel, teknik, zihinsel, sosyal) her birinin aynı ağırlıkta gözlemlenerek oyuncu hakkında dengeli ve detaylı bir rapor oluşturulmasını hedefler.
The FA Four Corner Modeli – İçerik
Fiziksel Özellikler
Fiziksel özellikler denildiğinde hemen hepimizin aklına “denge”, “hız”, “çeviklik”, “sıçrama”, “dayanıklılık” gibi özellikler geliyor. Futbol Akademi Scouting Bölümü olarak, bu kısımda oyuncunun fiziksel özelliklerini basitçe güçlü ve zayıf olduğu yönlerin sıralanmak yerine, fizyolojik ve atletik kapasite olarak iki gruba ayırarak bir inceleme yapılmasının oyuncu hakkında daha sağlıklı bir profil oluşturacağını düşündüğümüzden ilk köşemizi bu yolla şekillendireceğiz.
Oyuncunun sadece belirli özelliklerini sıralayarak kafalarda soyut bir karakter oluşmasını istemediğimizden her bir köşede, oyuncunun sahip olduğu özelliklerin sahaya;
- Savunma
- Hücum
- Oyun kurma
alanlarında nasıl yansıdığını da sizlere ayrı ayrı aktaracağız.
Bu köşemizin ilk ayrımı olan oyuncunun “fizyolojik yapısında” öncelikle boy, vücut hacmi gibi dışarıdan görülen yapısal özelliklerini belirterek oyuncunun vücut yapısını betimleyeceğiz. Oyuncunun fizyolojik yapısının tanımlanmasının ardından, incelenen oyuncunun pozisyonuna da dikkat edilerek fizyolojik yapısına bağlı savunma aksiyonlarının (İkili mücadele, hava topu, kayarak müdahale, sıçrama, sertlik, kuvvet…) incelenmesine geçeceğiz.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, incelenen savunma aksiyonlarının daha çok kuvvete ve vücudun kullanımına bağlı hareketler olması. Örnek olarak “bir kalecinin yapılan ortalarda kuvvetsiz olması nedeniyle çıktığı toplara sahip olamaması, forvet oyuncusunun uzun boylu olmaması nedeniyle savunmadaki duran toplarda hava topuna çıkmama eğilimine sahip olması, savunma oyuncusunun girdiği ikili mücadelelerden 43% ile galip ayrıldığı” gibi olguları verebiliriz.
Sonrasında yukarıdaki paragraftaki şablonun aynısını savunma aksiyonlarında atletik kapasite gerektiren özelliklerin (hız, çabukluk, çeviklik, dayanıklılık, dinamizm, patlayıcılık, savunma pozisyonu alma, pres…) değerlendirilmesi için uygulayacağız. Bu kısımda ağırlık vereceğimiz özellikler ise oyuncunun fiziksel kuvvete dayalı gerçekleştirdiği aksiyonlar değil, patlayıcılık ve dinamizm gerektiren kas hareketleri sonucu meydana gelen enstantaneler olacak. Oyuncunun hızı ve hızlanması, çevik ve çabuk olması, denge seviyesi gibi olgular keza bu bölümde değerlendirilmeye alınacak.
Fiziksel özelliklerin oyunun hücum alanında yansımasında ise:
- Hava topu
- Hücum pozisyonu alma
- Topla oyunda dayanıklılık
- Top kaybı ardından gelen pres
- Duran toplarda hava topu tehlikesi yaratabilme
gibi aksiyonların değerlendirilmesi ile yeni bölüme geçmeden, bahsedilen özelliklerin kısa bir özetinin yapılması ile bu kısmı noktalayacağız.
Teknik Özellikler
4 Corner modelinin ikinci köşesi olan “Teknik Özellikler” kısmında ise oyuncunun pozisyonu ve rolüne göre, önce defansif açıdan mı, hücum yönünden mi, yoksa pas becerileri üzerinden mi inceleme yapılacağı karar verilip, belirlenen sıra çerçevesinde oyuncunun teknik özelliklerini incelemeye geçeceğiz. Örneğin bir savunma oyuncusu için defansif yönden başlamak gerekirken orta saha oyuncusu için rolüne göre üç alandan birini seçmek daha doğru olacaktır. Forvet oyuncuları için hücum alanındaki teknik becerilerden başlanırken, kaleciler için tamamen kalecilere özel bir şablonda bu bölümdeki özellikler incelenecek.
Savunma kısmında;
- Topa müdahale
- Markaj
- Duran top savunması
- Birebir savunma
- Savunma pozisyonu alma
gibi yetenekler değerlendirilirken, hücumda;
- Bitiricilik
- Top sürme
- Boş alana koşu
- Sırtı dönük oynayabilme
- Ofsayta düşmeme
- Orta yapabilme
- Expected goals (xG)
gibi aksiyonlar dikkate alınacak. Pas becerilerinin altında top kontrolü, pas yüzdesi, kilit pas, yaratıcılık, ver-kaç yapabilme, yaratıcılık, expected assists (xA) gibi özelliklere bakılırken kale önünde kurtarış yüzdesi, gol yenilmeden tamamlanan maç, pozisyon alış, yan top başarısı, birebir kurtarışlar, degaj gibi yeteneklere önem verilecek. Anlatımın sonunda yine bölümde anlatılan becerilerin, artıların ve eksilerin yeni takımına neler katabileceğini anlatan kısa bir özet bölümümüz bulunacak.
Zihinsel Özellikler
Üçüncü köşe “Zihinsel Özellikler” bölümünde oyuncu hakkında zihinsel yönden etkileyebilecek hırs, çalışkanlık, sakinlik, tembellik, agresiflik, özgüven, umursamazlık gibi karakter özelliklerinin değerlendirilmesi ile oyun aklı, karar mekanizması ve pozisyon – oyun bilincine sahip olup olmadığının değerlendirmesi yapılacak. Bu bölümdeki gözlemler aktarılırken takımın genel atmosferinin ve karakter yapısının incelenen oyuncu ile ne kadar örtüştüğünün de belirtilmesi bizim için önemli olacak.
Sosyal Özellikler
Son kısım olan sosyal özelliklerde ise oyuncunun oyun için aksiyonlarına yoğunlaşmanın dışında saha içinde gösterdiği takım oyunu ile arkadaşlarıyla uyumunu, saha dışında da takımın atmosferinde antrenörünün taraftarının ve takım arkadaşlarının kendisi hakkındaki görüşleri konu edilecek. Ayrıca oyuncunun saha dışında verdiği röportajlar mevcutsa oyuncunun hayat görüşü ve düşünce tabanı hakkında da bilgi elde etmek ve sizlere sunmak istiyoruz. Bu bölümün incelemeye konu edilmesinin temel sebebi ise saha içinde ilk üç bölümden oyuncu tam puan alsa bile takım oyunundan bihaber, gece kaçamakları olan ve antrenörüyle sürekli sorun yaşayan bir oyuncunun veya benzer durumlara sahip kişilerin transferlerinde olumlu sonuç alma konusunda daha dikkatli düşünülüp uğraşılması gerektiğini göstermede bize yardımcı olmasıdır.
Genel Değerlendirme
Yazımızın son bölümünde bütün değerlendirdiğimiz bölümleri bir paragrafta toparlayarak özet haline getireceğiz. Yazıyı ise oyuncunun transferi konuşulan takıma son celsede ne kazandıracağı veya kaybettireceği hakkındaki görüşümüzü ortaya koyacağız.
Neden Futbol Akademi?
Peki Futbol Akademi Scouting Bölümü, oyuncu incelemelerini daha farklı kılan sadece “Four Corner” modeli ile yazılarını yazacak olması mı?
Tabii ki sadece bununla kalmayacağız. Futbol Akademi ekibi olarak, her zaman bilimin ve verilerin objektifliğine inanıyoruz. Bu sebeple tüm yazılarımızda incelenecek oyuncuyu daha iyi analiz edip gözlemlerimizi destekleyecek şekilde verileri kullanıp karşılaştırmalı tablolar, infografikler, xG-Şut-xA-Pas Haritaları vb. hazırlayarak oyuncu hakkında somut sayılar ile ne seviyede olduğunu daha rahat anlaşılmasını sağlayacağız.
Aşağıda hazırladığımız tablo, grafik ve haritalardan birkaç örnek görebilirsiniz.
