Süper Lig’in 13.haftasında Demir Grup Sivasspor, evinde Trabzonspor’u ağırladı. Geçtiğimiz hafta Fenerbahçe’ye 4-1 mağlup olan ev sahibi ekip Trabzonspor karşısında da skor üstünlüğünü elde edemedi. 9.haftadan itibaren Trabzonspor’un başında olan Rıza Çalımbay, Osmanlıspor galibiyetinin üstüne Sivas deplasmanından da üç puanla dönerek puan toplama açısından başarılı bir seri yakalamış oldu.
Peki Rıza Çalımbay’ın Trabzonspor’la hedefi ne? Bugüne kadar neler yaptı ve bu maçta neler oldu?
Ortalama pozisyonlar
Trabzonlu oyuncuların maç süresince ortalama pozisyonları incelendiğinde, listede 4-3-3’ün solunda görünen Burak’ın, N’Doye’un önünde forvet olarak konuşlandığı görülüyor. N’doye ise forvet arkası gibi pozisyon aldı. Zaten maç boyunca da rakip sahada en geniş alanda dolaşan oyuncu N’Doye’du. Yanı sıra Yusuf Yazıcı sağ iç gibi oynarken Castillo takımın en uçtaki ismiydi.
Rıza Çalımbay geldiğinden beri Okay ve Onazi, savunma tandeminin yükünü hafifletmek ve muhtemel gol riskini azaltmak için, ilk tercih kontenjanından, çift defansif orta saha olarak sahada yer alıyor. Bu maçta da iki oyuncunun bulunduğu alan ve aksiyonları bu görevlerini yerine getirmeye çalıştıklarını gösteriyor. Ancak yenilen golde ikisinin de pozisyon hatası var.
Fakat maçın son anlarında Okay’ın ileri çıkışı, rakip ceza sahadaki ölü noktaya girişi ve attığı gol, kıymetli. Trabzonspor Sivas kalesinde baskı kurmuşken Okay’ın, defansif rolüne rağmen, o bölgede oluşu ve ceza sahasına girişi, Rıza Çalımbay’ın Sivas deplasmanına önce yenilmemeyi garantileyip maçın son anlarında (özellikle son 15 dakika) galibiyet için yüklenmeyi planladığını gösteriyor.
Ve fakat atak yönleri
Trabzonspor esame listesinde sol kenarda gözüken Burak’ın içeri geçmesiyle Trabzonspor, hücumda daha ziyade sağa yaslanmış gibi gözüküyordu. Mas’a kalan sol kanat Rıza Çalımbay döneminde Trabzon’un hücum planlarında aslında çok da yok. Aşağıda 10 ve 12. haftaya ait istatistikler de bunu gösteriyor. Ancak Sivasspor karşısında Trabzonspor, bu kanadı da kullandı.
Trabzonspor 34 kez sahanın kendi solundan hücum etti.
Bunu sağlayan ise Burak’ın solda aldığı toplar, Castillo’nun maç içindeki kanat değişiklikleri ve gezerek oynayan N’Doye oldu.
Rıza Çalımbay dönemi atak ağırlığı
12.hafta | Osmanlıspor karşısında
10.hafta|Galatasaray karşısında
Dakika 75 – Dakika 90: 10 Şut 1 Gol
Trabzonspor’un ilk yarıdaki 1, ikinci yarıdaki 14 şutu Rıza Çalımbay’ın Sivas deplasmanı planını gözler önüne seriyor. 77’de Abdülkadir’i oyuna alıyor, Trabzonlu oyuncular rakip kalede baskıyı kuruyor ve son 15 dakikada 10 şut.
60 ve 75. dakikalar arası topla oynama yüzdesi 45 olan Trabzonspor; son 15 dakikada, çoğunluğu rakip yarı sahada, topa %59 oranında sahip oluyor.
Golü atan Okay’ın son 15 dakika performansındaki artış.
Trabzon kurduğu baskı ile Sivas kalesinde arka arkaya tehlike yaratırken Okay, doğru zamanda ileri çıkıyor ve akan oyunda ceza sahasında bulunduğu ilk ve tek pozisyonda golü atıyor. Üstelik çok doğru yere doğru zamanlamayla bir koşu gerçekleştiriyor. Ve üstünlük golü geliyor.
Okay’ın Golü
Sivas kalesinde üst üste tehlikeler yaratan Trabzon’da Mas’ın şutu direkten dönüyor. Defansif orta saha Okay pozisyonu takip ediyor.
Orta hazırlığı esnasında, Okay ceza sahası içine koşuya başlıyor.
Bu, Okay’ın akan oyunda ceza sahasına ilk ve son girişi.
Kafayı vuruyor ve Trabzon’a galibiyeti getiriyor.
345 index puanıyla maçın adamı Okay, attığı golle maçı kazandırdığı gibi ilk golde de hızlı hücumu başlatan oyuncuydu:
İlk gol
Kone’nin ortasını Trabzon savunması bertaraf ediyor. Okay topu almak için sağ çizgiye açılıyor.
Sivas tehlikesi geçtikten sonra kale ağzından hızla hareketlenip topu alan Okay, arkadaşlarına bakıyor.
Okay, Castillo’dan koşmasını isterken Castillo topu ayağına istiyor.
Okay’dan topu alan Castillo kafasını kaldırıyor ve ileride kalmış Sivas savunmasının arkasına koşu gösteren Burak’ı görüyor. Burak Yılmaz çaprazdan kaleciyi mağlup ediyor ve takımını öne geçiriyor.
Eksik gedik
Deplasmanda kazanılan 3 puan ve son haftalardaki sonuç ve puan getiren oyuna rağmen Rıza Çalımbay yönetimindeki Trabzonspor’un süregelen eksiklerini de değerlendirmek lazım. Bu gedikler, pas bağlantıları ve top kayıpları olarak sınıflandırılabilir. Trabzonspor’un hücum ederken topu kullanma konusunda eksikleri var.
Trabzonspor pas bağlantıları kurma ve pas istasyonu yaratma konusunda, Rıza Çalımbay dönemi özelinde incelendiğinde, başarısız bir görüntü sergiliyor. Çoğu maçta oyun planına göre fazlaca uzun top kullanmayı seçen Trabzonspor, grafikte görülen sık pas bağlantılarında ligde son 4 haftada ilk 20’ye girmeyi başaramadı (sadece bir istisnası var).
Bunun yanında pas istasyonu olarak görülebilecek belirgin bir opsiyonu da yok. Yine Rıza Çalımbay dönemi pas alışverişi istatistikleri incelendiğinde Trabzonspor’un (bir istisna hariç) hiçbir futbolcusu ilk 20’de bulunmuyor. Bu maçta Durica ve Okay’ın kurduğu 24 paslık alışveriş belki pas bağlantısı sıralamasında ilk 20’ye girmesini sağlayabilir. Ancak bu da stoperle defansif orta saha arasındaki pas bağlantısı olduğundan Trabzonspor hücumu açısından çok da bir anlamı yok. Çünkü Trabzon, oyunu geriden pasla başlatmıyor.
Ortadaki grafik oyuncuya verilen pas sayısını, sağdaki ise iki oyuncu arasındaki pas alış-veriş sayılarını gösteriyor:
12.hafta | Osmanlıspor karşısında
Tüm pas istatistiklerini almak için görselleri küçük tuttum, ama Trabzonspor açısından zaten okunmasına gerek de yok. Bahsettiğim üç haftalık pas listelerinin sadece birinde bir Trabzonsporlu oyuncu var.
Bu durum Trabzonspor’un topu buluşturmayı planladığı ve başardığı bir oyuncu olmadığını gösteriyor. Üstelik birbiriyle yüksek pas bağlantısı kurabilen oyuncuları da yok.
Aynı durum 11 ve 10. haftalar için de geçerli. Süper Lig sıralamasında pas alış ve pas alışverişi listelerinde hiçbir Trabzonlu oyuncu kendine yer bulamamış:
11.hafta | Kayserispor karşısında
10.hafta|Galatasaray karşısında
Birbirini izleyen bu istatistikler Rıza Çalımbay’ın henüz tam olarak kafasındaki takımı ve pas ilişkilerini kuramadığını gösteriyor. Trabzonspor önce savunup ardından maç sonunda bulacağı gollerle puan sıralamasında ortalama bir yer edinerek devre arasına girmeyi amaçlıyor gibi görünüyor. Devre arasında Rıza Çalımbay oyuncuları kendi isteğine göre çalıştırıp başka bir oyun sistemi ve daha sağlıklı bir pas sistemi kurmayı planlıyor olabilir. Şu haftaya kadar uzun toplar ve çıkılacak hızlı hücumlar ve maç sonlarındaki boğucu baskıyı geçici bir çözüm olarak kullanmayı hedefledi ve bu geçici çözüm puan getiriyor da.
Ancak Galatasaray maçından itibaren Trabzon’un pas performansı yanı sıra, top kayıpları da incelendiğinde bir nokta daha göze çarpıyor:
12.hafta|Osmanlıspor karşısında
11.hafta | Kayserispor karşısında
Trabzon her hafta ligin en çok top kaybı yapan ekiplerinden. Bu istatistik de Trabzon’un neden uzun topla oynamayı tercih ettiğini ve pas bağlantıları ya da pas dağıtıcısı bulamadığını gösteriyor. Trabzonspor çok fazla top kaybı ve pas hatası yapıyor. Oyuncuların birbirine alışması ve kimin nereye hareketleneceğini ya da durup topu alacağını öğrenmeleri gerekiyor. Bu da ancak Rıza Çalımbay’ın Trabzon’da oynatmak istediği oyunu yerleştirmek için zaman bulması ile mümkün olacak. İşte bu yüzden devre arasına bu puan performansını sürdürerek puan tablosunun yukarılarında girmek Rıza Çalımbay’a vakit ve daha önemlisi sükunet fırsatı tanıyacak.
10.hafta|Galatasaray karşısında rakibine çokça top kaybı yaptıran Trabzon kendi top kayıplarını da engelleyemiyor.
Sivas’ın Golü – Trabzon’un savunması
Ev sahibi ekibin beraberliği getiren golünde her ne kadar top çarpa çarpa Trabzon savunmasından sekerek Muhammed’in önüne düşmüş gibi görünse de biraz yakından bakıldığında pozisyondaki orta saha zaafiyeti görülüyor.
Trabzon savunmasından peşi sıra seken toplardan önce Sivasspor kendi yarı sahasından çıkarken Trabzon’un orta alanındaki büyük boşluk fark ediliyor; Sivaslı oyuncu o alanda topla buluşuyor.
Okay’la Onazi arkasından bakarken o Trabzon stoperinin arasından sarkan Kone’ye pası gönderiyor. Devamında top seke çarpa Muhammed’in önünde kalıyor ve Sivas’ın beraberlik golü geliyor.
Son olarak
Trabzonspor ligin 13.haftasında puanını 19’a çıkardı ve aynı puanda kalan Sivasspor’un averajla üstünde yer aldı. İlk yarının bitmesine 4 maç kala 8.sıraya yükselen Trabzonspor teknik direktör değişikliğiyle geçen bu sancılı süreci en azından zirveye yakın bir yerde geçirmek istiyor. Ligin ikinci yarısında daha dengeli ve daha iyi futbol oynayan bir Trabzonspor izleyebiliriz. Trabzonspor’un kişisel becerileri yüksek ve umut vaad eden oyuncuları var. Eğer iyi bir plan dahilinde çalışıp daha derli toplu bir hücum ve savunma organizasyonu kurabilirlerse zirveye daha yakın olabilirler.