EURO 2020 çeyrek finalleri ilk maçında İsviçre ile İspanya Saint-Petersburg’da karşılaştı. Henüz 8. dakikada Alba’nın golüyle öne geçen taraf İspanya olurken 68’de Shaqiri skoru 1-1’e taşıdı. 77’de Freuler’in oyundan atılmasıyla geri kalan süre ağırlıkla İsviçre yarı alanında oynanırken İspanya aradığı golü bulamasa da penaltı atışları sonucu rakibini 4-2 mağlup etti ve adını yarı finale yazdıran taraf oldu.
Turnuvada ilk yarı finalistin belirlendiği bu mücadeleyi global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılım ile birlikte analiz edeceğim.
İlk 11 tercihleri
Hafızalardan uzun süre silinmeyecek İspanya – Hırvatistan, İsviçre – Fransa maçları sonrası karşı karşıya gelen iki ekip de o mücadeleleri kazanan kadrolarını koruma eğilimindeydi. Turnuva başından bu yana ideal 11’ini oturtmakta zorlanan Luis Enrique Hırvatistan maçı kadrosundan orta saha ve hücum hattını aynı tutarken çeyrek final maçı için sol bekte Gaya-Alba, stoperde de Eric Garcia-Pau Torres değişikliklerine gitti. İsviçre tarafındaysa sarı kart cezalısı kaptan Xhaka’nın yokluğundan Zakaria’ya 11’e dahil olurken diğer isimler aynı tutuldu. Fakat turnuva başından bu yana 3-5-2’yi tercih eden Vladimir Petkovic, İspanya karşısında takımını 4-2-3-1 dizilişiyle sahaya sürdü.
Başlangıç planları ve ilk devre
Boşnak asıllı hocanın 4-2-3-1’i tercih etmesindeki en önemli neden 4-3-3 şeklinde dizilen İspanya’ya karşı eşleşme problemi yaşamak istememesiydi. Zira kanat oyuncuları ağırlıkla çizgide oynayan rakibe karşı eski formasyonun kanat bekleri eşleşince arkadan bindirecek rakip bekler demarke vaziyette kalacaktı. Embolo’nun merkezden kanada geçmesiyle savunma sorumluluğu artarken önceki maçlarda ileri hatta daha yakın görünen Shaqiri de maç içinde sıkça Busquets’e top aldırmamaya çalıştı. Görselde de İspanyolların kanat ve beklerine İsviçrelilerin eşleşmelerini görüyoruz.
Önceliğinin savunma yapmak olduğunu rakibe göre formasyon değiştirmesinden de anlayabileceğimiz İsviçre, rakibinin ön alan baskısını kırdığı anlarda da çabuk çıkarak tehlikeler yaratıyordu. Özellikle de İspanya’nın takım genişliğini dar tutarak baskı yoğunluğunu arttırmak istediği anlarda ters kanattaki boşlukları iyi değerlendiren Petkovic’in öğrencileri kontra atakları skora çeviremese de maç başında sahaya istediğini daha fazla yansıtan taraf görünümündeydi. Buna rağmen İspanya henüz rakip ceza sahasında topla bile buluşamamışken Alba’nın şutunun Zakaria’dan sekmesiyle 8.dakikada öne geçen taraf oldu.
Golden sonra iki takım da başlangıç planlarını değiştirmeden oyuna devam etti. İsviçre rakibi 2.bölgede karşılayıp kazandığı toplarla kontralar aramaya devam ederken İspanyollar da mümkün olduğunca risksiz paslarla topu kendi ayaklarında tutmayı ve rakibin açığını kovalamayı bekledi. Topun İsviçre’ye geçtiği anlarda ise Enrique’nin öğrencilerinin takım halinde hareketlenerek rakibi dar alanda oynamaya mecbur kılma istekleri takdire şayandı. Örneğin korner dönüşü oluşan bu görüntüde Morata kaleci Sommer’e kadar baskısını sürdürdü, takımın geri kalanı da aynı esnada ceza sahasından orta yuvarlağa kadar koşarak doğru dizilişi yakaladı. Böylece Sommer’in uzun topunda 5 İsviçreli ofsaytta kaldı ve İspanya topu saniyeler içinde geri kazanmış oldu.
Topla oynama oranı maç genelinde %70’lerde olan İspanya, İsviçre savunmasını aşmakta bir hayli zorlandı ve ilk devre boyunca yalnızca 4 kez rakip ceza sahasında topla buluştu. Hücumda hemen hemen istediği hiçbir organizasyonu gerçekleştiremeyen matadorların maç boyunca en kısa sürede rakip ceza sahasına gittiği ataklardan birisi bu görüntüdekiydi. Seferovic’in Busquets’i Shaqiri’ye bırakarak baskıya gitmesiyle başlayan atak, Barcelonalı orta sahanın Alba’nın koşusuna gönderdiği enfes pasla şekillendi. Sol kanattan hızlı gelişen hücum sırasında İsviçre stoperi Elvedi topsuz koşu halindeki Pedri’yi karşılamak için alanını boşalttı ve savunma hattında boşluk bıraktı. Oluşan boşluğa hareketlenen Alba’yı Sarabia hemen görse de Zakaria sıkı takibi sonucu son anda topun geçmesine engel oldu.
İspanya’nın maç boyunca denediği bir başka hücum planı ise kanat oyuncularını çizgiye bastırıp rakip bek-stoper arasında boşluklar oluşturmak ve bu boşlukları topsuz koşularla değerlendirmekti. Gerek orta sahanın iç oyuncuları gerekse o kanadın bek oyuncuları bu koşularla rakip ceza sahasına girmeyi hedefledi. Görüntülerde de maç genelinde denenen bu tarz hücumları görüyoruz. Bu görüntüden düşmek istediğim bir diğer ekstra not ise kaleci Simon’un kendisine sekerek gelen topu bekletmeden Olmo’ya gönderdiği yaklaşık 50 metrelik pas. Kalecilik performansı eleştirilmesine rağmen Luis Enrique’nin neden ısrarla onu tercih ettiğini bu pastan anlamak mümkün.
İkinci devre ve uzatmalar
İlk yarıdaki savunma ağırlıklı maç başı planından dakikalar ilerledikçe rakibi daha önde karşılayan ve daha agresif baskı yapan bir takıma bürünen İsviçre, bu denemelerinin meyvesini 68.dakikada aldı. Busquets – Alba ikilisini dar alanda sıkıştırarak top kaybına zorlayan, ardından da bekletmeden savunma arkasına uzun top gönderen Petkovic’in öğrencileri, henüz 3.kez resmi maçta yan yana oynayan Torres-Laporte ikilisinin büyük hatasıyla aradığı golü buldu ve skoru eşitledi.
Golden sonra baskı çizgisini geriye çeken İsviçre, maç başındaki savunma ağırlıklı oyununa geri döndü. Fakat 78.dakikada Freuler’in kırmızı kartı oyunun tüm kaderini değiştirdi. Bu dakikadan itibaren skoru koruma gayretine giren Petkovic’in öğrencileri, başarılı olup maçı penaltılara taşısalar da 43 dakika boyunca mahkum bir oyun sergiledi. Özellikle Enrique’nin riskler alıp rakip kaleye daha fazla gittiği uzatma dakikalarında sayısız fırsatı harcayan İspanya, kaleci Sommer’i geçemedi. Skorun dengelendiği 68.dakikadan itibaren şut grafiğinden de okunabileceği gibi kalesinde şut görmeyen ve rakip kaleye 16’sı ceza sahası içinden olmak üzere 20 şut gönderip yaklaşık 2.00 xG gol beklentisi oluşturan İspanyollar maçı penaltılara taşımak zorunda kaldı. Penaltı atışlarında Simon’un iyi performansı sonrası adını yarı finale yazdıran İspanya Wembley’e doğru hareketlenirken İsviçre de taraftarların alkışları eşliğinde ülkesinin yolunu tuttu.
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.