Süper Lig’de bu sezon futbolseverler nefes kesen bir şampiyonluk mücadelesine tanık oldu. 42. haftada şampiyon olma ihtimali olan üç takımın mücadelelerinde kupaya uzanan taraf Beşiktaş oldu. 2 hafta önce neredeyse hiç bir iddiası olmayan Sarı-Kırmızılılar ise saygı duyulacak bir performans ortaya koydu. Yeni Malatyaspor karşısında hem üç puan hem de averaj kazanmak isteyen Terim’in öğrencileri, kaleci Ertaç’ın maça damga vuran performansına takıldı. Ev sahibi üç puanı alsa da sadece iki averaj farkıyla şampiyonluğu ezeli rakibine kaptırdı.
Bu karşılaşmayı global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılım ile birlikte analiz edeceğiz.
Ortalama pozisyonlar ve kadrolar
Maçın hikayesine dair ortalama pozisyonlar ışık tutuyor. Galatasaray’ın topyekun atak anlayışının ve rakip yarı sahaya oyunu yıkışını oyuncuların konumları doğrular nitelikte. Ev sahibi savunmayı Saracchi-Marcao-Donk-Yedlin hattından oluştururken önlerinde Taylan oyun kurucu rolünde oynadı. Merkez orta sahada Emre Akbaba ve Gedson forma terletirken hücumun kanatlarında Arda ve Babel şans buldu. En uçta ise Terim’in öğrencileri genç Halil Dervişoğlu ile gol aradı.
Konuk ekipte İrfan Buz, Hadebe ve Walace ikilisini stoperde kullandı. Semih ve Hafez bek pozisyonlarında oynarken merkez orta sahada Zeki ve Mallan forma şansı buldu. Orta sahanın kanatlarında Fofana ve Chebake ile maça başlayan tecrübeli çalıştırıcı, forvet mevkiniyse Tetteh ve Malatya’nın tek golünü kaydeden Adem Büyük’e emanet etti.
Boğucu baskı
Galatasaray skora ihtiyaç duyduğu için maça boğucu bir baskı ile başladı. Ön alan baskısını çok ileri metrajlarda başlatan ev sahibi etkili bir maç başlangıcı yaptı. Görseldeki gibi hemen hemen her unsuru ile rakip yarı sahaya yerleştiler. Top kayıplarında etkili karşı preslerle rakibin kendi kalelerine gelmesini engellediler. Bu sayede atak devamlılığı da sağlanmış oldu. İlk 20 dakika da topla oynama üstünlüğünü %80 üzerine çıkaran Terim’in öğrencileri golü bulamasa da rakip kalede etkili oldular.
Galatasaray maça asimetrik bir görüntüde başladı. Yedlin, Manchester City’deki Walker gibi geride stoperlerin yanında daha çok kalan isim olurken Saracchi sol çizgiyi aktif şekilde kullandı. Arda sürekli içe kat edip bağlantı oyununa destek olurken Babel çizgiye yakın oynayarak oyunu genişletti. Aslında bu kurgu rakip Beşiktaş’ın bu sezonki sistemini anımsattı. Ghezzal-Rosier aktifliğini ev sahibi ters tarafta Arda ve Saracchi ile sağlarken Babel attığı goldeki gibi arka direk Larin koşularını maç boyunca yaptı. Yedlin’in bu savunmacı tavrı maç izlerken seyirciler tarafından Fofana’ya karşı alınan bir önlem olarak anlaşıldı. Ancak devre arasında Şener değişikliği tecrübeli teknik adamın bu tutumdan memnun olmadığını gösterdi. İlk devrede görseldeki gibi ısı haritalarında sol bölgenin ne denli aktif kullanıldığı daha net şekilde görülüyor.
Merkeze yaklaşan Emre Akbaba, Arda ve derine pas almaya gelen Halil Dervişoğlu topu 3. bölgeye taşımakta büyük kolaylık sağladı. Görseldeki gibi bazı anlarda yanlış tercihler olmasa çok net pozisyonlar doğabilirdi. Sonuçlandırma konusunda kötü bir ilk devre geçirseler de gereken skoru alabilecekleri bir çok pozisyon yakaladılar. Denizlispor maçında oynanan problemli oyuna kıyasla çok etkili bir maç başlangıcının yapıldığını söyleyebiliriz.
Yeni Malatyaspor’un dirençli orta saha oyuncuları ve prese yatkın oyuncuları göz önüne alındığında maçın çok daha zor geçeceği tahmin ediliyordu. Ancak konuk ekibin performansı hayal kırıklığı yarattı. Rakip bu kadar öndeyken neredeyse hiç bir etkili kontra atak üretemediler. Golde sadece 2 soğukkanlı pastan sonra bomboş bir alan yakalamayı başaran Doğu Anadolu temsilcisi bu atakları çok daha etkin yapabilirdi. Kaleye ilk devre sadece bir şut atabildiler ve bunda da golü bulmayı başardılar.
Ev sahibi, ilk 11 tercihini olası baskı oyununa karşı oluşturulacak pas bağlantıları üzerinden kurguladı. Malatyaspor’un yukarıdaki pozisyondaki gibi nadir yaptığı cılız baskılarda Terim’in öğrencileri sürekli pas üçgenleri kurdu ve yüzü kaleye dönük oyuncuyu bulup atağı geliştirdi. Yukarıdaki pozisyonda da Emre Akbaba doğru tercih yapabilse çok daha etkin bir hücum girişimi izleyebilirdik.
Ligimizde özellikle ilk devrede Erol Bulut’un oynattığı oyun tartışma konusu olmuştu. Fenerbahçe maç başına ortalama 40’a yakın orta açarken kimileri Bayern Münih, Liverpool vb. takımlarında çok sayıda orta girişiminde bulunduğu belirtip durumu futbolun gerekliliği olarak nitelendirdi. Kimisi de bu anlayışın demode ve savunulması kolay bir hücum anlayışı olduğunu belirtti. Kesin olan bir şey varsa futbolda hala kenar ortaları etkili bir şekilde kullanılıyor. Ancak bu silahı organize bir şekilde kullanmak ile yerleşmiş savunmaya karşı yapılan ya tutarsa ortaları arasında belirleyici farklar var. Galatasaray bu kritik mücadelede toplam 69 orta girişiminde bulundu. Ve bu kadar fazla niceliğe rağmen %27,5 başarı oranını yakalamayı başardılar. Özellikle ilk devrede kenarda yapılan pas kombinasyonları ve driplinglerle rakibin savunmada yerleşmesini önleyen ev sahibi bu sayede aktif bölgede bekleyen rakibini kendine doğru çekti. Yukarıda da görüldüğü gibi bu kenar aksiyonlarından sonra aktif bölgede sayısal üstünlük veya eşitlik sağlanmış oldu. Bu aksiyonlardan sonra yapılan ortalar hem başarı yüzdesini arttırdı, hem de Yeni Malatyaspor’un savunmacılarının savunma dengelerini bozdu. Özellikle ilk devrede futbolseverlere bu şekilde bir çok hücum aksiyonu izleten Cimbom, maçın sonlarına doğru ise son çırpınış olarak yerleşik savunmaya karşı orta girişimlerinde bulundu.
Oyuncu değişiklikleri ve oyuna etkisi
İkinci devre Terim oyuna Şener, Kerem ve Mostafa’yı dahil etti. Bu yeni düzende Babel sol kanata geçerken sağ kanat Kerem Aktürkoğlu’na emanet edildi. Bu dakikadan sonra Babel’in çizgiye yakın oyunu Saracchi’nin etkinliğini düşürürken Arda ve Emre Akbaba’nın bağlantı oyununa yaptığı katkının eksikliği ikinci devre hissedildi. Görselde görüldüğü gibi ilk devre konuk ekip nerdeyse hiç rakip yarı sahada zaman geçiremezken ikinci devre bu değişiklikler sonrası çok daha rahat şekilde bu alanlara gelebildiler. Bu sayede sürekli geri koşmak zorunda kalan Terim’in öğrencileri atak devamlılığını sağlayamadı. Bunun sonucunda da özellikle atılan gole kadar bir türlü istenilen baskı kurulamadı. İkinci devrede 3 gol atılıp ilk devreye göre çok daha fazla isabetli şut atılmış olsa da oyun olarak ilk devre daha etkin olunduğunu söyleyebiliriz. Hem savunma da rakibe imkan verilmedi hem de rakip ceza sahasına çok daha organize hücumlar izledik. İkinci devre girilen pozisyonların çoğu bireysel performanslar sonucu gelişti.
İkinci devrede en iyi işleyen hücum aksiyonlarının Kerem-Halil bağlantısından çıktığını söyleyebiliriz. Kerem sağ kanattan kopup iki blok arasında sürekli pas istasyonu olmaya çalıştı. İlk golde de muazzam bir bağlantı oyunu sergileyen genç oyuncu 69. dakikada da Halil’i çok net bir gol pozisyonuna soktu.
Galatasaray’ın topa bu kadar hükmederken top hakimiyet kalitesinin daha da dominant olması ender gördüğümüz bir durum. Ancak Futbol Akademi Scouting (FAS) tarafından hazırlanan “Top hakimiyeti kalitesi ve dakika başına maksimum gol ihtimali” grafiğinde de görüldüğü gibi bir çok pozisyonda yüksek aksiyon değeri üreten ev sahibi ekip gerek bitiricilik, gerekse Ertaç’ın akıl almaz performansına karşı ancak üç gol atabildi. Maçta 31 şut atan Galatasaray bunların 10’unda çerçeveyi bulmayı başardı. Maçın yıldızı Gedson Fernandes 2 şut, 1 top kapma, 1 pas arası, 10 kazanılan ikili mücadele, %95,2 başarı oranıyla 84 pas, 130 topla buluşma, %35,3 isabet oranıyla 17 orta ve 6 şut pası ile maça damga vurdu.
Yine Futbol Akademi Scouting (FAS) tarafından hazırlanan Galatasaraylı oyuncuların Aksiyon Değeri(AD) grafiğindeyse biraz önce bahsettiğimiz Gedson’un yanı sıra Babel ve Halil Dervişoğlu’nun da üst düzey aksiyon değeri ürettiğini görebiliyoruz. İlk devre oyundan alınan Yedlin, Arda ve Emre Akbaba’nın aksiyon değeri grafikleri de Terim’in kararının doğruluğunu kanıtlar nitelikte.
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.