Ligin 2. yarısı başlarken Fenerbahçe için galibiyet moral olarak ayrı bir önem arz ediyordu ancak Bursa deplasmanından her iki taraf da 1 puanla ayrıldı.
Ortalama pozisyonlar
Fenerbahçe stoperlerinin, lig başından beri olduğu gibi topla yine çok geride buluştuğunu görüyoruz. Bursasporlu oyuncular, özellikle 2. Yarıdaki baskılı oyunlarının da etkisi ile topla ortalama olarak daha önde buluştular.
Fenerbahçe’de bek oyuncularının ortalama olarak orta çizginin gerisinde buluşmuş olmaları da dikkat çekici.
Karşılaşmayı izleyen herkesin hem fikir olabileceği gibi maçı iki farklı devre olarak değerlendirebiliriz. Karşılaşma ile ilgili iki yarıdaki farklılikları verisel olarak paylaştıktan sonra Fenerbahçe’deki genel problem üzerine bazı tespitler yapmaya gayret edeceğim.
Topla oynama
Bursaspor, ilk 15-20 dakika sonrasında topla oynamalarda ciddi bir baskınlık kurdu. İlk yarıda %54 olan topla oynama ikinci yarıda %59’lara çıktı.
Şutlar
Şutlara baktığımızda ilk yarıda 4 şut çekebilen Bursaspor, ikinci yarıda 11 şut çekti. Ortalama şut mesafesi ise 12.6 metre, kaleye son derece yakın. Zaten çekilen toplam 15 şutun 11’i de ceza sahası içinden atıldı, 4’ü isabetli oldu.
Paslar
Fenerbahçe için özellikle ikinci yarıdaki %66’lık pas isabetini nasıl açıklamak lazım bilemiyorum. Rakipten nasıl bir baskı gelirse gelsin çok kabul edilebilecek bir oran değil. İsabetli pas oranı genelde de ancak %72’yi bulabildi ki teknik ekibin üzerinde düşünmesi gereken konulardan olduğunu düşünüyorum.
Bazı oyuncuların genel ve ikinci yarı pas isabet oranlarına da bakacak olursak;
Sadık; %74-%57
Skrtel; %77-%62
İki stoperin bu kadar düşük pas isabeti lükesü kesinlikle yok. Skrtel’in ortalaması %90’lar seviyesinde. Bu karşılaşmayı teknik ekip mutlaka inceleyecektir, bana göre ön taraftaki oyuncuların da Bursaspor baskısından kurtulamamış olmaları bu düşük verilere sebep vermiş olabilir.
Jailson; %46-%44
Jailson, bana göre Fenerbahçe’deki en silik maçını oynadı. Bu duruma daha sonra görseller eşliğinde değinmeye çalışacağım.
Mehmet Topal; %67-%46
Mehmet de genel kariyeri itibari ile çok riskli pas denemeleri yapmasa da bu karşılaşmada o da çok düşük yüzdelerle oynadı.
Diğer oyuncuların ortalamaları %65-85 aralığında olunca genel ortalama çok yetersiz kalmış olsa da nispeten yukarı çıktı.
Fenerbahçe ve saha içi problemleri
Bu genel bilgilerden sonra Fenerbahçe’nin gözlemleyebildiğim temel problemlerine dakika bazında ilerleyerek görseller eşliğinde değineceğim.
Öncelikle Bursaspor, Fenerbahçe’nin 1. bölgeden ayağa top yapamadığını bilerek, ön tarafta baskı yapmaya çalıştı.
Ön taraftaki hareketliliğe rağmen Fenerbahçe topu öne taşımakta zorlandı. Aşağıda, Ayew’in koşusunu gören Soldado, 2. bölgeye gelip top istiyor. İki seçenek de değerlendirilmiyor.
Yine maçın başları, bu sefer Ayew yaklaşıyor, Jailson da onun boşalttığı alana, bek ile stoperin arasına (halfspace) koşu yapıyor. İki seçenek de değerlendirilmiyor.
Karşılaşmanın Fenerbahçe açısından en önemli anı, gol ve öncesi; Fenerbahçe, sağ kanadında rakibini 3v2 yakalıyor. Ekici çizgiye iniyor, sonrasında top tekrar sağ kanada geliyor, Isla’nın iyi ortasına Soldado’nun şık vuruşu geliyor. Fenerbahçe, gecen sene bu kanatlarda az adamla yakalama düşüncesini sıklıkla yaptı ve çokça da faydasını gördü.
23 dakika; Fenerbahçe ön alanda baskı uygulamaya çalışıyor. Ancak bana göre pozisyon almalarda, kaymalarda sıkıntı var. Topal’ın geriye gömülme hastalığı bu pozisyonda görulüyor. Doğru kaymalar yapılsa baskı belki de sonuç verecek, ancak Bursaspor rahat bir şekilde oyunu yönlendiriyor.
Kaymalardan devam edelim; hemen bir dakika sonrası. Sadık, Hasan Ali’nin bölgesine, Hasan Ali de Ayew’in bölgesine kaysa, Ayew de öne çıkacak ve alanı daha etkili bir şekilde kapatma şansı olacak. Jailsono bölgeye gelip orayı kapatıyor, pozisyonun dönuşünde ise bahsettiğim kayma yapılıyor. Belki tehlike oluşmadı bu Bursaspor hücumunda, ancak sahaya yayılmada, kaymalarda problem her an bir tehlike oluşturabilir gibi görünüyor.
Dakika 25, Bursaspor sol taraftan taç atışı kullanıyor. O sırada ceza alanı ön çizgisinde Bursasporlu oyuncuların 3V2 olduğunu görüyoruz. Başlı başına bir tehlike belirtisi. Jailson ise taş kullanılırken olduğu yerde durmayı tercih ediyor. Topal, Isla’nın kademesine girmek için hareketleniyor.
Çizgiden penaltı noktasına çıkarılan top sırasında Topal’ın neden orada olduğu, eğer orada kademeye girdiyse neden Skrtel ve Sadık’ın kaymadığını sorgulamak lazım diye düşünüyorum. Jailson ise henüz kadraja dahi giremiyor. Kat etmesi gereken alan yaklaşık 10 metre.
Ve vuruş anı, Fenerbahçeli 3 oyuncu iyice gömülmüş, çaresiz. Jailson hafif tempo koşu ile pozisyonu izliyor. Ayew, son bir çaba ile o bölgeyi kapatmaya çalışıyor ancak yetişemiyor.
31 dakika; Bursaspor sağ kanadında Fenerbahçe’yi 4V3 yakalıyor. Burada da Sadık’ın zaman zaman gözlemlediğim pozisyon alamama durumunu görüyoruz. Topal desteğe gelse de Hasan Ali iki Bursalı oyuncuyu karsılamaya çalışıyor. Sadık kendini sola doğru biraz gösterse, Hasan Ali’nin işi biraz daha rahatlayabilir. Bu pozisyonda çizgiye inen Bursasporlu oyuncunun topuna müdahaleyi Sadık yapıyor, atlamayayım. Ancak temel problemin sahaya yayılış olduğunu, kaymalarda problem olduğunu düşünuyorum. Futbol sahası çok büyük bir alan, 10 kişi bu genis alanı doğru kullanmazsa, doğru kapatmazsa saha oyucular için çok daha büyük bir alan haline gelebilir, efor artar.
Tercihler… dakika 41; Fenerbahçe 2. bölgeden çıkmaya çalışıyor. Dirar’ın muazzam bir çapraz koşu ile bek -stoper arasına (halfspace) giriyor. Takımın başında olsam sadece bu koşu için dahi olsa maçtan sonra kendisine teşekkür ederdim sanırım, özveri, güç, tempo.
O koşu görülebilir, ya da o koşunun yol açtığı diğer seçenekler değerlendirilebilir. Ekici kendini çizgiye atmıs, Soldado da diğer kanatta, rakip savunma mesafeleri enlemesine açılmış. Isla’nın da boş alana koşusu var. Pek çok seçenek varlken, üzerine baskı için de geç kalınmışken Jailson olmayacak bir pas denemesi ile topu kaybediyor. Bu pozisyonda Topal’ın da sanki takımın hücum organizasoynlarında her hangi bir rolünün yokmuş gibi tavrı dikkat çekici. Burda Topal hareketlense, dinamik olup top istese belki de Jailson bir ‘yan’ pasla oyunun açılmasına da sebep olabilir. Olmuyor.
İkinci yarı
48. dakikada Chedjou topu 1. bölgede ayağından çıkartırken 8 Fenerbahçeli oyuncu rakip sahada, Chedjou’nun pasında Dirar pas arası yaparak topu kazanıyor.
55 dakika; Fenerbahçe Topal ile etkili geldi, rakibi 5V5 yakaladığı pozisyonda tercih hatası muhtemel bir gol pozisyonunun oluşmasını engelledi.
Bu pozisyonda Fenerbahçe ileri uç, sağ ve sol ön oyuncusunu ceza sahası içinde pozisyon alırken gördük. Ekici de ısrarla demarke bir pozisyonda top istiyor.
Fenerbahçe, psikoljik açıdan zor bir süreçten geçiyor. Oyuncuların maç sonu yaptığı açıklamalardan da oluşan süreçten etkilendiği anlaşılıyor, takımın galibiyete ihtiyacı olduğunun onlar da farkında. Özellikle ilk yarıda harcanan yüksek eforun da etkisi ile birlikte bu psikoloji 60. dakikadan sonra kendini daha fazla hissettirmeye başladı. Saha içi organizasyon sıkıntısı da bu problemlerle birlikte maç başından beri devam edince Fenerbahçe açısından oldukça zor bir son yarım saat yaşandığı söylenebilir.
Bursaspor’un da özellikle ikinci yarıdaki Yusuf Erdoğan ve Lima değişiklikleri oyunu Fenerbahçe yarı sahasına daha fazla yığmasına olanak verdi, özellikle kanat bindirmeleri etkili oldu.
Dakika 59; Fenerbahçe skor avantajını elinde tutuyor ve rakibi karşıladığı bir pozisyon. Sadık rakibi ile birlikte devam ediyor. Hasan Ali ikili mücadelede, Ayew ise sağ kanattan bindirmek isteyen Barış ile birlikte ‘devam’ ediyor.
Dakika 74; Dirar ile Jailson pozisyon gereği yer değiştiriyorlar. Savunmanın arkasına Yusuf’un koşusunu göruyoruz, Isla büyük bir pozisyon hatası yapıyor.
Genel olarak yazılarımda bireysel hatalardan çok takım olarak görebildiğim eksikliklere dikkat çekmek isterim. Burada da Isla’nın hatası olsa da daha önemli olan savunma hattının bu kanat akınını karşılayamamış olması.
Bir başka dikkatimi çeken an da 79. dakikada yaşandı. Fenerbahçe, 0-1 önde götürdüğü karşılaşmada korner dönüşü 4V4 yakalanıyor.
Volkan’ın zamanlama hatası ile birlikte atak tekrar sağ kanattan tazeleniyor. Bundan sonrası daha da vahim; içeri orta yapılıyor, Fenerbahçe stoperleri Skrtel ve Sadık pozisyonlarını almış görunüyorlar (Sadık’ın arkasında duran oyuncuyu fark edip etmediğinden emin değilim) ön direkte bir Fenerbahçeli daha var, ve evet Topal arka direkte çizgi halinde. Penaltı noktasına koşu yapan Bursasporlu oyuncuyu kimin tutacağını o an takımdaki kimse bilmiyor muhtemelen, zira Jailson da hafif tempo koşusunu bozmuyor. Orta yapılırken altıpasın önündeki tek Bursasporlu oyuncuyu üç Fenerbahçeli marke etmeye çalışıyor. Bursaspor, belki de yakaladığı en net poziyonu gole çeviremiyor. Yine kaymakarda büyük problemler görülüyor, buna yorgunluk ve psikolojiye bağlı olarak kosantrasyon kaybını da ekleyebiliriz diye düşunüyorum. Bu oyuncu grubu bu kadar temel hataları yapacak bir oyuncu grubu değil, burda anlaşmak gerek öncelikle.
Sonuç
Fenerbahçe’nin 0-1’de olsa bu karşılaşmadan galip ayrılması mental açıdan önemliydi. Ersun Yanal’ın oyuna müdahleleri istedigi sonucu vermemiş gibi gözüktü.
Özellikle Jailson’a verdigi görev tanımında ya da bunun uygulanmasında problem vardı. 3. bölgeye sık sık koşu denedi Jailson, Bursaspor 1. bölgesine de zaman zaman şok presler yapmaya çalıştı. Bunlar, artı yönler olsa da rakibi karşılarken çok fazla pozisyon hatası yaptığını gözlemledim. Topal’ın durumu zaten artık oyuncunun karakteri halini aldı, sürekli stoperlerin arasına gömülen, temposuz bir Topal’a bir de %50’lerde pa isabeti ile katlanabilmek çok kolay değil.
Bunların dışında takımın alan paylaşımında, kaymalarda ciddi problemler yaşadığını görüyoruz. Bana, sene başından beri birlikte savunma yapmak, alan kapatmak, rakip oyuncularla ilgili kaymalar yapmak, geçiş , hücum seti geliştirmekle ilgili özel bir çalışmalar yapılmadığı hissi geliyor ki böyle düşünmek oldukça vahim.
Bursaspor ise sahadan 1 puanla ayrılsa da önümüzdeki haftalar için yukarıları hedefleyebileceğini gösterdi.