Süper Lig’de ilk devrenin son karşılaşmaları oynanırken Beşiktaş, evinde Göztepe’yi ağırladı. 39. dakikada geriye düşen siyah-beyazlı ekip, bu sezon bir ilki başararak geriden gelerek maçı kazanmayı bildi ve ligin ilk devresini lider olarak tamamladı. Sergen Yalçın, her geçen hafta kuvvetlendirdiği ana planı kadar değişiklikleriyle de maça damga vurdu. Bu maçı global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılımı ile birlikte analiz edeceğim.
Kadrolar & ortalama pozisyonlar
Beşiktaş cephesinde Sergen Yalçın, son haftalarda yoluna dolu dizgin devam ettiği 4-1-4-1 düzeniyle sahadaydı. Savunma dörtlüsünü Rosier-Welinton-Vida-N’Sakala olarak kuran Yalçın; bu dörtlü hattın önünde de Josef de Souza, Atiba ve Mensah’a görev verdi. Sağ kenarda Ghezzal; sol kenarda da Larin maça başlarken en uçta da Aboubakar görev yaptı.
Ana planlar & ilk yarı
Henüz birkaç hafta öncesine kadar Beşiktaş’ın topu bırakan rakiplere karşı üretim sıkıntısı çektiği söyleniyordu. Fakat özellikle Galatasaray derbisiyle başlayan ve Fatih Karagümrük karşılaşmasıyla devam eden süreçte, Sergen Yalçın ve öğrencilerinin topa sahip olduğunda da ligin belki de en etkili takımı haline geldiğini görmüştük. Fakat bu durum, Beşiktaş’ın 1-0’ı çok iyi oynayan bir takım olmasıyla birleşince rakipleri de doğal olarak ekstra önlemler almaya itmeye başladı. Örneğin bu maçın özellikle ilk 45 dakikalık periyodunda, Ünal Karaman’ın teoride altılı bir savunma hattı düşüncesi olduğunu gördük. Beşiktaş ise birazdan daha detaylı değineceğim üzere oldukça geniş bir hücum yelpazesine sahipti. Maç genelinde %70 oranında topla oynayan Beşiktaş, rakip kaleye 5’i isabetli 10 şut çekti ve maç boyu 16 orta girişiminde bulundu.
Ünal Karaman’ın altılı savunma düşüncesinin temeli, kenar oyuncularına hücuma katılan Beşiktaş beklerini takip ettirmek üzerine kuruluydu. Örneğin bu görüntüde, sağ kanat Halil Akbunar’ın Beşiktaş sol beki N’Sakala’yı takip ettiğini görüyoruz. Göztepe, özellikle ilk 45 dakika genelinde rakibini 6-3-1 veya 6-2-2-2 dizilişlerini kullanarak derin blokta karşıladı. Karaman’ın altılı savunma düşüncesi her ne kadar teoride mantıklı olsa da uygulamada bazı aksaklıklar yaşandı ve Beşiktaş’ın etkili hücum varyasyonlarına yanıt veremediler. Öyle ki, ilk yarıda Beşiktaş’ın bir duran toptan, bir de kenar ortası üzerinden bulduğu gol VAR’a takılmıştı. Altılı savunma ile ilgili ilgi çeken bir diğer nokta da Sergen Yalçın’la alakalı zira Yalçın, geçtiğimiz sezonun ikinci yarısındaki Galatasaray deplasmanında rakibini altılı savunmayla karşılamış ve son dönemde bu anlayışı ligimizde uygulayan ilk isim olmuştu.
Göztepe’nin bahsettiğim altılı savunma hattını bu görsel üzerinden de net bir şekilde görebiliyoruz. Halil Akbunar ve Tripic, hücuma destek veren Beşiktaş beklerini takip ediyorlar ve ortaya altılı bir hat çıkıyor. Göztepe’nin bekleri ise bir nevi yarım stoper rolündeler ve oldukça içte konumlanmışlar.
Beşiktaş’ın son birkaç haftada keskinleşen set oyununun ligimizde fark yaratan noktalarından biri de siyah-beyazlıların yaptığı doğru hücum yerleşimleri olmaya devam ediyor. Örneğin bu görüntüde iki bekin de ileri çıktığını, ikinci forvet rolündeki Larin’in içte konumlandığını, takımın en önemli yaratıcı oyuncusu Ghezzal’in de biraz içte konumlandığını görüyoruz. Halihazırda en uçta konumlanan Aboubakar’la birlikte Mensah’ı da denkleme dahil edince ev sahibinin 6 oyuncuyla hücum ettiğini görüyoruz. Altılı savunma tercihinin altında yatan prensip, genellikle beşli setle hücum eden topa sahip olma takımlarına karşı bu bölgede sayısal üstünlük kurmaktır. Beşiktaş da bu altılı savunma duvarına, yukarıdaki görselde gördüğümüz gibi beşli veya altılı hücum hatlarıyla karşılık verdi. 90 dakika boyunca siyah-beyazlılar, birçok farklı hücum organizasyonuyla sonuca gitmeyi hedefledi. Oyunda kaldığı süre boyunca 2 kilit pasla oynayan ve 54 isabetli pas yaparak %86 pas isabetiyle maçı tamamlayan Ghezzal’in ortaları, uzun topları ve ara pasları önemli bir koz olurken; Beşiktaş ayrıca Aboubakar’ın bağlantı oyunundaki niteliklerinden de faydalandı ve merkez odaklı hücumlar da geliştirdi. Ev sahibi, top rakipteyken de 4-4-2 şeklinde dizilerek ön blok presine başvurdu.
İlk yarıda 2 golü VAR’a takılan ve bunun dışında da Ghezzal-Aboubakar ikilisinin başrol oynadığı pozisyonlara giren siyah-beyazlılar, 39. dakikada Göztepe’nin bir hızlı hücumu golle sonuçlandırmasıyla ilk devreyi geride kapattı.
İkinci yarı
Sergen Yalçın, ikici devreye başlarken Mensah’ı oyundan alarak sahaya Ljajic’i sürdü ve ilerideki pas kalitesini arttırdı. Yıldız oyuncu da sadece 3 dakika sonra takımına eşitliği getiren golü kaydetti.
Pozisyonun başında Ghezzal’in bir 8 numara gibi merkezde topla buluştuğunu görüyoruz. Ayrıca bu pozisyon üzerinden Larin’in rolünün ve Beşiktaş’ın hücum yerleşiminin rakip savunmaları ne kadar bozduğunu da okuyabiliriz. Atiba’nın desteği ve Larin’in merkeze yakın konumlanmasıyla Göztepeli stoper ve sağ bek oyuncularının da bu ikiliyle eşleştiklerini ve dolayısıyla pozisyonlarını kaybettiklerini görüyoruz. İç koridorda demarke vaziyette bulunan Ljajic’e en yakın Göztepeli oyuncu ise sağ kenar Halil Akbunar. Devamında da Ljajic, Ghezzal’in adrese teslim pasını golle sonuçlandırıyor.
Maçın 1-1’lik devam ettiği periyotta ise Göztepe’nin nispeten daha fazla risk aldı ve savunmada Beşiktaş’a alan bırakmaya başladı. Futbol Akademi Scouting (FAS) tarafından hazırlanan tablodan da görülebildiği gibi, Yaklaşık olarak 50-65. dakikalar arasında Göztepe, gol atmaya en çok yaklaştığı periyotlardan birini oynadı. Yine bu grafikten Beşiktaş’ın ne kadar etkili bir hücum performansı ortaya koyduğunu, bunu yaparken topa hükmettiğini ve top hakimiyet kalitesinin de oldukça üst seviyede olduğunu görüyoruz. Göztepe bu zaman diliminde Tripic, Halil ve Ndiaye üçlüsüyle hızlı hücumlar geliştirirken Beşiktaş da bu geçiş hücumları karşısında orta alandaki direncinin azaldığının sinyallerini vermeye başlamıştı.
Tam da bu sırada Sergen Yalçın, yerinde hamlelerde bulundu ve Ghezzal, Larin, Atiba üçlüsünü oyundan alırken Gökhan Töre, N’Koudou ve Dorukhan’ı oyuna aldı. Bu hamlelerden sonra rakibin bırakmaya başladığı boşlukları daha iyi değerlendiren Beşiktaş, oyunun kontrolünü yine elinde tutmaya devam etti. Ljajic’in ardından Gökhan Töre’yi de takıma kazandırma konusunda büyük yol kat eden Yalçın, değişikliklerinin hepsinden direkt katkı aldı ve bu sezon rotasyon noktasına gösterdiği başarıyı sürdürdü.
Futbol Akademi Scouting (FAS) tarafından hazırlanan Aksiyon Değeri (AD) tablosundan da görebileceğimiz gibi, Töre her ne kadar 30 dakika gibi bir süre boyunca sahada kalsa da pas noktasında Beşiktaş’ı gole en çok yaklaştıran oyuncu olmayı başarmış.
73.dakikaya ait olan bu görüntüde ise oyuna sonradan dahil olan bir diğer isim N’Koudou’nun Aboubakar’la iş birliğine girerek net bir pozisyon yakaladığını görüyoruz. Yukarıda da bahsettiğim üzere, Aboubakar’ın bağlantı oyunundaki meziyetleri Beşiktaş’ın derinde savunan takımlara karşı en önemli kozlarından biri olmaya devam ediyor.
Hemen sonra Beşiktaş, Aboubakar’la 2. golü buldu. Yine beşli bir hatla hücuma yerleşen ev sahibi ekip, Ghezzal’le ürettiği şansların bir benzerini Gökhan Töre ile üretiyor ve devamında da Aboubakar skoru tayin eden golü atıyor.
Sözün özü, Beşiktaş son birkaç maçtır olduğu gibi hem topa daha fazla sahip olan hem de oyunu domine eden taraf olmaya Göztepe karşısında da devam etti. Siyah-beyazlılar, sete oturduğunda da geniş bir hücum yelpazesine sahip olduğunu bir kez daha kanıtlarken Sergen Yalçın da kadrosundaki her oyuncudan verim almaya devam etti.
Kaynak: Maçkolik & WhoScored
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.