Rinus Michels ile başlayan total futbol kültürünü, onun öğrencisi olan Johan Cruyff’un 88-96 yılları arasında Barcelona’ya taşıdığını seyretmiştik. Daha sonra bu oyun kültürü Cruyff’un öğrencisi Pep Guardiola ile devam etti ve Guardiola bize tarihin en güçlü takımlarından birini izletti. Şimdide milyonların bu maça odaklanmasının en önemli sebebi halef-selef şeklinde total futbol bayrağını taşıyan isimlerden Pep Guardiola’nın öğrencisi Xavi’nin Barcelona başına geçmesi ve vereceği ilk sınav olmasıydı. Şimdi gelin beraber Xavi yönetimindeki Barcelona’nın ilk maçında sahaya yansıttığı ve yansıtmaya çalıştığı oyunu beraber inceleyelim.
Maçı global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılım ile birlikte analiz edeceğiz.
Kadrolar
Ev sahibi sahaya 4-3-3 dizilişi ile yayılırken Xavi tandemi Pique-Eric Garcia ikilisinden oluşturdu. Beklerde ise Mingueza ve Alba görev yaptı. Savunma önünde tek pivot Busquets olurken merkez orta sahada De Jong ve Gonzalez forma terletti. Gavi son maçta olduğu gibi sakatlıklar nedeniyle hücumun kanadında oynarken diğer kanat forvet rolünü Akhomach doldurdu. En uçta ise maçın tek golünü kaydeden Depay oynadı.
Konuk ekipte Vicente Moreno takımını sahaya 4-1-4-1 dizilişi ile yaydı. Savunmayı Pedrosa-Cabrera-Gomez-Vidal hattından oluştururken savunma önünde David Lopez tek ön libero oynadı. Orta sahada merkezi Herrera-Darder ikilisi doldururken kanatlarda ise Javi Puado ve Adri Embarba oynadı. Konuk ekip en uçta Raul de Tomas ile gol aradı.
Xavi’nin toplu oyun kurgusu
Xavi takımını sahada 4-3-3 dizilişinde sahaya sürdü ancak toplu oyunda asimetrik şekilde konumlandılar. Görsellerde görüldüğü gibi Alba ikinci hatta ve çizgide konumlanırken Mingueza savunma hattında kalarak savunma hattını üçleyen isim oldu. Busquets merkezde tüm pas bağlantılarının merkezinde bulundu. Gavi ve Akhomach çizgilere basarak rakibi genişlemeye zorladı. merkezdeki Depay, De Jong ve Gonzalez ise sürekli hareketli ve pozisyon rotasyonunda rakibin dengesini bozmaya çalıştı.
Vicente Moreno’nun hareketli hücum hattına karşı Lopez önlemi
Konuk ekipte Vincente Moreno yeni teknik adam değiştirmiş bir takıma karşı oynamanın dezavantajını yaşıyordu. Xavi her ne kadar takip edilen bir teknik adam olsa da yeni takımında nasıl bir anlayışta çıkacağı soru işaretiydi. Am yine de tecrübeli teknik adam Depay’ın hareketliliği ve derine inen yapısına karşı bu karşılaşmada Lopez hamlesini uyguladı. Sahada 4-1-4-1 şeklinde dizilseler de orta blokta ve derin blokta Depay’la birebir oynayan Lopez’in savunma hattına girmesi ile 5-4-1 formasyonuna evrildi. Aşağıda da görüldüğü üzere Depay’ın derine gelip deplase olduğu anlarda stoperleri peşinden sürükleyip savunma hattının dengesini bozabiliyor. Buna karşılık olarak görüldüğü gibi bu görevi Lopez alıp Depay’ın derine indiği anlarda dörtlü yapının bozulmamasını sağladı.
Kanat varyasyonları ve hareketlilik
Xavi ileride geni hücum kanatları ve merkez orta sahaların hücuma katılımı ile ileride beşli bir yapı oluşturdu. Buna ek olarak Alba’nın sol taraftan yaptığı aşırı yüklemeleri ile sayısal üstünlük oluştu. Bu şekilde maç boyunca ev sahibi sol tarafı çok etkin kullandı. Hücumun %51’ini sol taraftan gerçekleştirip ciddi tehlikeler de yarattılar. Görselde görüldüğü gibi doğru anı açıkta demarke şekilde bekleyen Alba merkezde pas açısı yaratılınca bindirmesine başlayıp asist bölgesi denilen bölgeye tehlikeli topsuz koşular yaptı.
Barcelona total futbolun temellerinden olan hareketlilik ve pozisyon rotasyonlarını bu maçta da uygulamaya çalıştı. Doğru tercihler ve aksiyonlar yeteri kadar gerçekleşmese de belli bir anlayışın oturacağının sinyallerini Xavi bu kısa zamanda bize gösterdi. Yukarıda görüldüğü gibi sürekli rakibin 5-4-1’li yapısını genişleterek ve yalancı koşularla manipüle ederek alan ve zaman kazanmaya çalıştılar. Golü getiren penaltı da bu zincirleme aksiyonların devamında geldi.
Savunma yapısı ve ön alan baskı tercihi
Xavi rakibini ön alanda karşılarken daha önceki top/seçenek odaklı baskı yerine oyuncu odaklı bire bir eşleşmeyi tercih etti. Yukarıda görüldüğü gibi top diğer kanata yönlendiğinde dahi diğer tarafta birebir eşleşmelerin katı şekilde devam ettiğini görebiliyoruz. Espanyol bu nedenle ekseriyetle uzun pas kullanmayı tercih etti. Önde kurulan sayısal eşitlik geride de sayısal eşitliğe neden olduğu için Moreno, uzun toplar ile kazanılacak toplarda rakibini geride eksik yakalamayı planladı. Ancak uzun atılan pasların çoğunda top kaybı yaşandı.
Espanyol öndeki baskıdan çıkmayı başardığındaysa Barcelona’da derinde ve orta blokta kanat oynayan Gavi ve Akhomach savunma hattına hızlıca gelerek 6’lı savunmayla rakibi karşıladı. Rakibin genişlemesini bu şekilde engelleyip merkezde de baklava yada 2-2 kutu şeklinde durup merkezden atak gelişimini engellemeye çalıştılar. Bu anlayış da Xavi’nin ayağının tozuyla getirdiği devrimsel yeniliklerden olacak gibi görünüyor.
Golden sonra Espanyol 5-4-1’li yapısının yerine 4-4-2 şeklinde rakibi karşılamaya başladı. Bunun sonucu olarak Barcelona kalesine daha çok gittiler. Buna karşın yukarıda da görüldüğü gibi rakiplerine daha çok alan vermeye başladılar. Yukarıda görüldüğü gibi ileri uçta 4’e 4 eşleşme olunca hatlar arasına daha kolay pas geçişi ve savunma arkası koşular oldu.
Xavi’nin Barcelona’sı geride sıkı bir 5-4-1 ile bekleyen rakibine karşı çok üretken olamadı. 6 isabetli şut 1,51 gol beklentisi üretirken kendi kalesinde de 1,41 gol beklentisi imkanı tanıdı. Bu anlamda çok dominant bir oyun sahaya yansıtamadılar. Pas temposu ve karşı pres konularında takımın yeterli düzeyde olmadığı gözlendi. Bu konuda Xavi ile beraber nasıl bir gelişim göstereceklerini hep beraber göreceğiz.
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.
