Aytemiz Alanyaspor, Süper Ligin 25. hafta karşılaşmasında lider Galatasaray’ı ağırladı. Çağdaş Atan bu sezon iki kez mağlup etmeyi başardığı Fatih Terim’i bir kez daha yenmeyi başarsa bunu başaran ilk teknik adam olarak tarihe geçecekti. Fakat Antalya’ya 3 gün önce gelip kampa başlayan sarı-kırmızılıların bu maçı ne denli ciddiye aldığı açıktı. Maç sonunda istatistiklerin aksine tek golle 3 puanı alan taraf Terim’in öğrencileri oldu. Galatasaray 7’de 7 yaparak galibiyet serisini ve liderliğini sürdürdü.
Maçı global iş ortağımız Metrica Sports’un geliştirmiş olduğu Play yazılım ile birlikte analiz edeceğiz.
Ortalama pozisyonlar ve kadrolar
Galatasaray’ın ilk 11 tercihi futbolseverleri şaşırttı. Savunma önünde Taylan yerine Etebo’yu tercih eden Fatih Terim, stoper bölgesinde Luyindama-Marcao ikilisine şans verdi. Sağ bek pozisyonunda ise Yedlin forma giydi. Kadro, maçın nasıl geçeceğine ve Terim’in maça nasıl bir kurguda çıkacağına dair sinyaller vermişti.
Çağdaş Atan’sa geçen hafta Ceyhun, Siopis’li sert orta saha yerine bu maçta Umut-Salih-Berkan’ı tercih etti. Genç teknik adam pas yaparak topa hakim olmak isteyeceğini bu tercihiyle deklare ediyordu. Ortalama pozisyonlarda da görüldüğü gibi oyunu rakip sahaya yıkmayı başaran Akdeniz temsilcisi bu üstünlüğünü skora yansıtamadı.
Ana planlar
Galatasaray; Gedson, Emre Kılınç, Mohammed, Etebo’lu kadrosuyla maç önü futbol severlere, ön alan baskısı ile rakibi karşılayacağını düşündürttü. Ancak Terim’in tercihinin bu olmadığını maç başlayınca herkes anladı. Önceki iki maçta kendi oyunu ile sonuç alamayan Terim, bu maçta rakibe göre farklı bir anlayışta sahadaydı. Görseldeki gibi orta sahada rakibini karşılayan sarı-kırmızılılar, stoperleri bırakıp kalan 8 kişiye karşı 10 kişilik sayısal avantajla kompakt şekilde bekledi. 4-5-1 dizilişinde çok sıkı şekilde bekleyip rakiplerini hatlar arasına sokmamaya çalıştılar.
Alanyaspor kupa maçındaki gibi ön alanda aktif oyuncu odaklı baskı ile maça başladı. Rakibin her zamanki gibi geriden kısa pasla oyun kuracağını planlıyorlardı. Ancak Terim’in bu maça özel planı bu baskıyı daha çok konuk ekibin lehine döndürdü. İlk devrede rakip ceza sahasına sadece 5 kez girebilen Çağdaş Atan’ın öğrencileri 6 şut çekip 0,54 gol beklentisi üretebildi. Galatasaray ise ilk yarıda 10 kez rakip ceza sahasına girdi ve 0,76 gol beklentisi üretti. Alanyaspor buna rağmen skor yapabilecek pozisyonları bulsa da, takımın organize geçiş hücumlarına karşı zaafı ilk devrede de göze çarptı.
Kupa maçında Babacar’ın, Donk ve Marcao’ya kurduğu fiziksel güç üstünlüğü tecrübeli hocayı Luyindama tercihine itti. Bu, rakibin üst düzey ön alan baskı gücüne karşı büyük zaaf oluşturacaktı. Bu nedenle konuk ekip geriden oyun kurarken her zamanki gibi kısa paslarla oyun kurmayı tercih etmedi. Rakibin oyuncu odaklı presini silah olarak kullandılar. Ön alanda bire bir eşleşme olunca Galatasaray, Muslera’nın uzun attığı paslarda rakip yarı sahada sayısal üstünlüğü vermedi. Mohammed derine gelip bu pasları servis edince mecburen onunla bire bir oynayan Caulker pozisyonunu bırakıp orta sahaya kadar çıkmak zorunda kaldı. Onyekuru’da sol taraftan merkeze doğru kayınca onunla eşleşen Tayfur da bu alana kaydı ve ev sahibinin sol tarafında Galatasaray için maden gibi bir alan yaratılmış oldu. Yukarıdaki görselde iki farklı pozisyonda Mohammed ve Henry’nin Caulker-Tayfur ikilisini derine çekip Ömer ve Emre’ye boş alanlar yaratıldığını görüyoruz. Konuk ekip bu ataklarda maçı çok daha erken de koparabilirdi.
Maçın tek golü de bu kurgu sonucu gerçekleşti. Muslera derine gelen Mohammed’e isabetli bir uzun pas yolladı. Mohammed başarılı bir şekilde göğsüyle Yedlin’i topla buluşturmayı başardı. Onyekuru da Tayfur’u merkeze doğru sürükleyince, Emre önündeki boş alanı görüp savunma arkası koşusuna başladı. Yedlin vakit kaybetmeden 50 metrelik muazzam bir pas attı ve atağın devamında topla buluşan Emre Kılınç, konuk ekibe üç puanı kazandıran golü attı.
İlk yarı boyunca bu yapıya bir çözüm bulamayan Alanyaspor’da bazı pozisyonlarda Caulker, Mohamed’i marke etmeyi bırakıp pozisyonunu korumayı tercih etti. Bu anlarda ise Mohammed çevre kontrolü yapıp hemen yüzünü kaleye döndü. Bu durumda hatlar arasında alan bulan Mohammed, oyunu rahatça kanatlara doğru yönlendirdi. Görselde görüldüğü gibi yüzünü kaleye döndüğü zaman çok tehlikeli paslar da atabilen Mısırlı golcü, Onyekuru’yu yüzde yüzlük bir gol pozisyonuna soktu. Bu maçta sırtı dönük bağlantı oyunu özelliklerini de gösteren yeni transfer, özellikle ilk devrede çok etkiliydi.
İkinci devre
İkinci devrede ise oyun gece ve gündüz kadar değişti. İlk devrede en azından istediklerini yapabilen Fatih Terim’in öğrencileri, özellikle 55. dakikadan sonra kendi yarı sahasına mahkum oynadı. Oyun üstünlüğünü tamamen eline alan ev sahibi ekip, rakip ceza sahasına 35 kez girdi. İkinci devrenin %37,1’lik dilimini 3. bölgede oynayan Alanyaspor, 5’i isabetli tamı tamına 18 şut attı. Bu devrede %79,6 oranında topa hükmedip rakibe de neredeyse hiç gol şansı tanımadılar. Sezon boyunca çok özel işler çıkaran Çağdaş Atan ve ekibi, bu maçta da karşısında Galatasaray olmasına rağmen önce rakibini maç önü ana planlarından caydırdı, ikinci devrede de maçı her anlamda domine etti. Bu muhteşem performanstan skor üretemeseler de takdiri hak edecek bir karşılaşma izlettiler.
Galatasaray penceresinden ikinci devreyi okumamız gerekirse Alanyaspor gibi güçlü bir rakibe karşı skor üstünlüğü varken psikolojik olarak geriye yaslanmak çok şaşırtıcı olmayabilir. Ancak bütün hatlarıyla kendi alanına çekilip rakibe bu kadar rahat pas imkanı ve pozisyon verilmesi takım savunması adına düşündürücü. Ligin en az gol yiyen takımı olan Terim’in öğrencileri, bunu mükemmel bir kapalı savunma oluşturarak yapmadı. Topla daha fazla oynayarak ve karşı preslerle rakibi engelleyerek yaptı. İkinci devredeki oyuna alışık olmayan konuk ekip, kontra tehdidi de üretemeyince rakip geri koşmak zorunda kalmadı. Bu sayede atak devamlılığını da yakalayan Alanyaspor kanatlardan sürekli rakibini zorlamaya başladı. Birlikte oynamaya alışık olmayan Ömer-Marcao-Luyindama-Yedlin savunma hattının önünde, yine bu sezon çok forma şansı bulamayan Etebo olunca savunmada uyum sağlanamadı. Sarı-kırmızılılar ceza sahasına fazla gömülünce savunmadaki uyumsuzlukla birlikte sayısal üstünlük oyuncu paylaşımlarında bir birine bırakma gibi basit hatalar doğurdu. Görselde görüldüğü gibi Alanyasporlu futbolcularlar iç koridora(bek ve stoper arasındaki bölge) kolaylıkla sarkabildi. Kimin hangi alanı marke edeceğini planlayamayan sarı-kırmızlı futbolcular, Muslera’ya bu maçta da fazla mesai yaptırdı.
Ev sahibi ekip maç boyunca 1,72 gol beklentisi üretirken rakiplerine 1.28 gol beklentisi üretme imkanı verdiler. Alanyaspor 3. bölgede 226 kez topla oynarken Galatasaray sadece 52 kez topla oynayabildi. Savunmasını kaleye 51,2 metre uzakta kuran Çağdaş Atan’ın öğrencilerinin oyunu rakip yarı sahaya yıktığı açıkça görülüyor.
Tarafların performansları Futbol Akademi Scouting (FAS) tarafından hazırlanan “Dakika başına maksimum gol ihtimali” grafiğine de yansımış durumda. İlk devrede konuk ekip topla az oynasa da aksiyon değeri olarak rakibinden çok daha verimli topu kullandığını görebiliyoruz. Ancak ikinci devrenin başlangıcından sonra Galatasaray’ın varlık gösteremediği ve Çağdaş Atan’ın öğrencilerinin oyuna hükmettiği görülüyor.
Konuk ekipte Emre Kılınç maçın yıldızı olurken hem pas, hem de savunma aksiyonları ile takımına katkı verdi. Mohammed ofansif olarak takımına olumsuz katkı verirken verdiği savunma aksiyon değeri göz kamaştırdı. Maçın etkisiz ismi Henry Onyekuru hiç bir aksiyon değerinde takımına katkı sağlayamadı.
Alanyasporlu oyuncuların aksiyon değerlerini incelediğimizde ise net bir şekilde çoğu futbolcunun yüksek aksiyon değeri ürettiğini görüyoruz. Tzavellas 71 aksiyon değeri ile takımına en çok katkı yapan isim olurken Moubandje ofansif aksiyonlardaki kötü performansıyla takımın bu maçtaki zayıf halkası oldu.
Değerlendirme
Galatasaray şampiyonluk yolunda çok önemli bir üç puan alırken fikstür avantajını da cebine koymuş oldu. Ancak bu galibiyetten çıkarılması gereken dersler var. İlk devredeki oyun ne kadar plan dahilinde gerçekleştiyse, ikinci devrede bir o kadar plansız ve mahkum bir oyun sergilendi. Savunma açısından sınıfta kalan Terimin öğrencileri ikinci devredeki baskıyı kontra ataklar ile de kıramadı. Özellikle Yedlin 44 topla buluşma, 11 kazanılan ikili mücadele, 6 top kapma, 4 sahipsiz top kazanma, 3 uzaklaştırma ve 2 pas arası verileri ile bireysel olarak savunmada yıldızlaştı. Galatasaray adına özellikle ikinci devrede savunma yerleşimi konusunda ciddi hatalar vardı. Maç kontrolden çıktı ve sarı kırmızılı futbolcular tamamen özveri ile maçı tamamlamaya çalıştılar. Terim’in yaptığı geç değişikliklerde bunu etkiledi ancak değişiklikler geldikten sonra da konuk ekip baskıyı kıramadı ve rakip yarı sahaya topu taşıyıp oyunu rahatlatamadı.
Alanyaspor’sa her ne kadar maçı kaybetse de gösterdikleri performans alkışlanacak cinstendi. Kafasındaki oyun anlayışını cesur bir şekilde sahaya yansıtan Çağdaş Atan ve ekibi, bu sezonki en özel performanslardan birini sergiliyor. Bir Anadolu takımında bu denli baskın ve hükümdar oyunu başarıyla uygulayıp kararlı bir şekilde felsefelerini değiştirmeden yollarına devam ediyorlar. Çağdaş Atan önümüzdeki sezonlarda “Büyük takımlarda çalışma şansı yaklar mı? Yakalarsa başarılı olur mu?” bilinmez. Ancak Alanyaspor’da bir kaç sezon daha devam edip kendisini geliştirirse, futbolseverlere 2010 Bursaspor’u gibi farklı bir hikaye izletebilir.
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.
