Süper Lig’in 12. haftasında geçtiğimiz hafta deplasmanda Denizlispor’u mağlup eden Fenerbahçe, ligde oynadığı son yedi karşılaşmada bir mağlubiyet yaşayan Yeni Malatyaspor’u misafir etti. Kadıköy’de oynadığı son iki iç saha maçını kaybeden ve 12. haftaya dek iç sahadaki puan kaybı sekize ulaşan sarı-lacivertli takım kazanarak maç fazlasıyla da olsa liderlik koltuğuna oturma hesapları yaptığı maçta hiç beklemediği bir mağlubiyet aldı.
Yeni Malatyaspor’un zorlu deplasmanda üç puanı üç golle aldığı karşılaşmayı iş ortağımız Metrica Sports‘un Play programı aracılığıyla inceleyeceğiz.
Ortalama pozisyonlar
Her iki takımın da 4-2-3-1’i tercih ettiği karşılaşmada Fenerbahçe’de hem Serdar’ın hem de Lemos’un yokluğunda savunmada Tisserand’ın partneri Sadık oldu. Bu noktada dikkat çeken detay ise sezon başından bu yana sol stoper oynayan Tisserand’ın Sadık ile beraber oynadığında sağ stopere kaymış olmasıydı. Bu değişikliğin yanı sıra orta sahada da bir sürprize imza atan teknik direktör Erol Bulut, Beşiktaş maçındaki performansıyla eleştirilen Sosa’yı bu defa 11’de sahaya sürmedi. Geçtiğimiz hafta Gustavo’nun cezasının da etkisiyle Denizli deplasmanında 11’de yer alan Sosa, bu karşılaşmada yerini Brezilyalı oyuncuya bırakırken, Ozan yine merkezdeki ikiliden biri oldu. Konuk Yeni Malatyaspor ise Süper Lig’de pek fazla görmediğimiz bir tercihle öndeki dört oyuncusunu santrfor oynarken görmeye alıştığımız oyunculardan oluşturdu ve ileri hatta Umut, Kubilay, Adem, Tetteh dörtlüsüyle başladı.
İlk yarı
Bu sezon rakiplerini 4-4-2 şeklinde karşılayan Fenerbahçe’de öndeki ikilinin genellikle santrfor ve arkasında oynayan Ozan ikilisinden oluştuğunu görmüştük. Galatasaray deplasmanında olumlu sonuç veren bu diziliş sonraki haftalarda da sıklıkla devam ederken, aynı etkiyi pek de gösterememişti. Yeni Malatyaspor karşılaşmasında Ozan’ın daha geride oynamasından dolayı önde Mert Hakan-Cisse ile pres yapmaya çalışan Fenerbahçe henüz ilk saniyelerde kaleciye kadar pres yapsa da öndeki ikiliye geriden destek gelmeyince Yeni Malatyasporlu oyunculara oldukça geniş bir alan kaldığını görüyoruz. Kaleci Ertaç bu pozisyonda topu kolaylıkla önündeki müsait durumdaki takım arkadaşına aktarabilirdi ama tercihi uzun oynamak oldu. Her ne kadar Ertaç bu pozisyonda boş alanı değerlendirmese de Fenerbahçe’nin savunmadaki iletişim problemini ortaya koyan bir görüntü olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Yukarıdaki pozisyonun bir dakika sonrasında Yeni Malatyaspor kalecisine kadar bir kez daha önde kalabalık bir şekilde baskı yapan Fenerbahçe’de Semih Kaya’ya bırakılan boş alan dikkat çekiyor. Ertaç bu pozisyonda sağında yer alan Semih’i tercih Malatyalı futbolcu önündeki geniş alanı kullanıp rahatlıkla topu savunmasından çıkartabilirdi. 31 yaşındaki kaleci her iki pozisyonda da uzun vurmayı tercih etse de bu pozisyonlar Fenerbahçe’nin önde baskı konusunda yaşadığı organizasyon problemini ortaya koyar nitelikte görünüyor.
Fenerbahçe’nin golü yediği dakikaya dek rakip yarı sahadaki tek paslaşmasını içeren bu pozisyonda Mert topu Caner’den aldığında daha iyi bir çevre kontrolüne bağlı daha iyi bir ilk dokunuş yapabilse Fenerbahçe rakibini 3v2 pozisyonda yakalayabilirdi. Milli oyuncunun kötü çevre kontrolü nispeten kötü bir top kontrolünü getirince atağın hızı kesiliyor ve yaşanması muhtemel tehlike başlamadan sona eriyor.
Erol Bulut’un takımının penaltı golüyle 1-0 geriye düşmesi öncesinde yaşanan top kaybı pozisyonunda Mert’in Yeni Malatyaspor orta sahasında önemli bir boşluk bulduğunu ve bu bölgeye sızdığını görüyoruz. Ozan topu aktarabilse Fenerbahçe yakalanan bu boşluğu iyi değerlendirerek, rakip yarı sahaya geçecekti ancak Ndayishimiye araya girerek topu takımına kazandırdı. Bu pozisyon ve devamındaki penaltı pozisyonu özelinde dikkat çeken bir diğer nokta ise topun Ndayishimiye’nin kontrolüne geçmesiyle Tetteh’nin düşürülmesi arasındaki süre. Fenerbahçe’nin aradan geçen 34 saniyede topu kazanamamış olması takım savunması açısından düşündürücü gibi görünüyor.
90 dakika boyunca toplamda 24 top kaybı yapan Fenerbahçe’nin bu top kayıplarının 10’unu kendi yarı sahasında yapması dikkat çeken bir ayrıntı olarak göze çarptı. Fenerbahçe’nin en fazla top kaybı yapan oyuncuları ise dörder kez ile Tisserand ve Ozan oldu.
Savunmadan top çıkartma konusunda sezon başından bu yana büyük problem yaşayan ve bunu oyununun öncelikleri arasına pek de koymayan Fenerbahçe’nin bu problemi Yeni Malatyaspor karşısında da sürdü. Geçtiğimiz haftalarda savunmanın önünde Gustavo ve Sosa’yı birlikte kullanan Erol Bulut’un takımı bu karşılaşmada daha çok Gustavo’yu tek bırakırken, rakibini 4-4-2 şeklinde karşılayan Hamza Hamzaoğlu’nun takımı Ndayishimiye, Acquah, Tetteh, Kubilay dörtlüsüyle sık sık Gustavo’nun alanını daraltıp tecrübeli oyuncuya top aldırmamaya çalıştı.
Maçın ilk yarısında 24 defa uzun topa başvuran Fenerbahçe’de bu topların 17’si Fenerbahçe yarı sahasından atılırken, bu 17 topun altısı Tisserand ve ikişer tanesi ise Sadık ile Altay’dan geldi. Fenerbahçe’de bu topların 17’si Fenerbahçe yarı sahasından atıldı.
İlk golü öncesi 34 saniye topa sahip olan Yeni Malatyaspor’un ikinci golü öncesinde de 29 saniye topa sahip olması, topu geri kazanma olasılığının sekiz saniyede maksimuma çıktığını da düşündüğümüzde Fenerbahçe adına bir topu geri kazanma problemine işaret ediyor gibi görünüyor. Öte yandan gol öncesi Canerle girdiği kafa topu mücadelesini kazanan Tetteh’nin maç boyunca girdiği yedi kafa topu mücadelesinin beşinden galip ayrıldığını belirtmek gerek.
İkinci golden ilk yarının sonuna dek kenar ortalarıyla gole gitmeye çalışan Fenerbahçe duraklamalarla birlikte yaklaşık yarım saatlik sürede 13 orta yaptı. Erol Bulut’un takımı maçı da 39 ortayla tamamladı.
Geçtiğimiz haftalarda olduğu gibi bütün hatlarıyla rakip yarı alana yerleştiğinde yine nispeten daha iyi hücum eden Fenerbahçe, özellikle 2-0’dan sonra savunma çizgisini öne çıkartıp sekenleri toplayarak gol bulmaya çalıştı. Bu noktada Malatyaspor’un oldukça dar bir alanda savunma yaptığının da altını çizmek gerekiyor. Sarı-kırmızılı takımın önde olduğu süre boyunca maçtaki takım boyunun 49.4 metre olurken, Fenerbahçe’nin takım boyu ise geride olduğu süre boyunca 62.4 metreydi.
Fenerbahçe adına ilk yarıda dikkat çeken detaylardan bir diğeri ise skorda iki farklı geriye düşmenin getirdiği moral bozukluğunun da etkisiyle oyuncuların birbirleriyle olumsuz görünen iletişimleriydi. Gustavo bu pozisyonda topu Cisse ya da Mert’e aktaramayınca Mert’in adeta isyan ettiğini, pozisyonun devamında Caner’in de muhtemelen pas alamadığı için tepki gösterdiğini ve Gustavo’nun da kendince durumu açıklamaya çalıştığını görüyoruz.
Fenerbahçe’nin sahaya oldukça geniş bir alanda yayılma tercihi zaman zaman orta sahada büyük boşlukları da beraberinde getirirken, bu yayılımın hücum kalitesini ne denli arttırdığı da soru işareti gibi görünüyor.
Geriden topla çıkma problemini maç boyunca hisseden Fenerbahçe’de Ozan topu aldığında Yeni Malatyaspor savunması üç kişiyle kapatınca, Fenerbahçe’nin çıkış opsiyonu sezon başından beri olduğu gibi Caner oluyor.
Top kaybıyla devam eden atakta Yeni Malatyasporlu oyuncular orta sahadaki boşluğu değerlendirebilseler tehlikeli bir atak izleyebilirdik.
Geriden oyun kurmakta oldukça zorlanan Fenerbahçe’de Tisserand orta sahada pas atabileceği uygun durumda bir takım arkadaşı bulamayınca Cisse’ye yönelik uzun bir pas atıyor ve bu top Yeni Malatyaspor’da kalıyor.
İkinci yarı
Fenerbahçe’de ikinci yarıda Sadık oyundan çıkarken yerine Sosa girdi. Bu değişiklikle beraber Gustavo da stoperde görev yapmaya başladı. İkinci yarının hemen başında gelen golün farkı üçe çıkartması iki takım oyuncularının da konsantrasyonunu etkilemiş olmalı.
Yeni Malatyasporlu oyuncular üçüncü golün ardından da Fenerbahçe’nin oyun kurmasına izin vermemek için önde kalabalık baskısını sürdürmeyi ihmal etmedi.
Farkın üçe çıkmasının ardından orta sahayı daha hızlı geçmeye başlayan konuk takım dördüncü gol için de önemli fırsatlar yakaladı. Yeni Malatyaspor maçın gol beklentisi (xG) istatistiklerinde de rakibine 1.96’ya 1.11’lik üstünlük kurdu.
Futbol Akademi Scouting (FAS) ekibinin hazırladığı gol olma ihtimali grafiğine göre maçın ilk 80 dakikasında en az yüzde 10’luk gol ihtimaline Yeni Malatyaspor yedi kez ulaşırken, Fenerbahçe ise bu bölümde sadece bir kez yüzde 10’luk gol fırsatı yakaladı. Yine bu noktada topa hakim olma kalitesi verisini incelediğimizde ise topla oynama oranına oldukça zıt bir sonuçla karşılaşıyoruz. Yeni Malatyaspor’un topa sahip olduğu bölümde topu kullanımı Fenerbahçe’ye nispeten çok daha etkili olurken, Hamza Hamzaoğlu’nun takımı bu istatistikte rakibine 56-44’lük üstünlük kurmuş görünüyor.
Fenerbahçe’nin maç boyunca ataklarının yaklaşık 43’ünü sağ kanattan gerçekleştirdiğini görüyoruz. Gökhan Gönül-Ferdi Kadıoğlu ikilisinin görev yaptığı bu kanadı sıklıkla kullanan sarı-lacivertli takımda Ferdi karşılaşmayı bir başarılı çalım ve iki kilit pasla tamamladı.
Öte yandan Fenerbahçe’nin merkezden gerçekleştirdiği hücumları yine oldukça geri plana itmiş olması da dikkat çekti.
İlk gole kadar topa sahip olma oranında 44-56 rakibinin gerisinde bulunan Fenerbahçe, skor 2-0 olduğunda ise 53-49 ile topa sahip olma konusunda dengeyi sağlamıştı. Bu dakikadan sonra Yeni Malatyaspor’un skoru koruma düşüncesiyle topa sahip olma çabasında olmamasının da etkisiyle topla daha fazla oynayan Fenerbahçe karşılaşmayı yüzde 64’lük topa sahip olma oranıyla tamamladı. Takım olarak yüksek topla oynama oranına sahip olan Fenerbahçe’de buna karşın hücum hattındaki dörtlünün topa oldukça az sahip olması dikkat çekti. İki takımın topa sahip olma oranındaki yüzde 29’luk farka rağmen, hücum dörtlüleri arasındaki topa sahip olma oranı farkının sadece yüzde 5,5 olması Fenerbahçe’nin topa sahip olduğu bölgelerin rakip kaleye oldukça uzak bölgeler olduğuna işaret ediyor gibi görünüyor.
Hücum oyuncularını topla buluşturmakta zorlanan Fenerbahçe’de bu doğrultudaki bir diğer veri de yine Futbol Akademi Scouting (FAS) tarafından hazırlanan AD metriğinde göze çarpıyor. Fenerbahçe’yi attığı paslarla gole en fazla yaklaştıran oyuncu geride bıraktığımız iki haftada olduğu gibi yine Caner Erkin olurken, hücum oyuncularının bu konudaki katkısı da oldukça yetersiz görünüyor. İstanbul’dan üç puanla ayrılan Yeni Malatyaspor’da ise Acquah’ın attığı paslarla takımı adına önemli bir fark yarattığını görüyoruz.
Veriler: Mackolik, Whoscored
Sizler de dilerseniz Play analiz programını ücretsiz olarak aşağıdaki görsele tıklayarak indirebilirsiniz.
