Süper Lig’de heyecan lige verilen koronavirüs arasının ardından yeniden başlarken son yedi lig maçını da kazanamayan Fenerbahçe, sahasında Kayserispor’u konuk etti. Tahir Karapınar ve Marco Aurelio’nun da katıldığı yeni teknik heyetiyle ilk maçına çıkan sarı-lacivertli takım yaklaşık 80 dakika 10 kişi oynadığı maçı son dakikalarda attığı iki golle kazanırken, Kayserispor ligde kalma yolunda çok önemli olabilecek üç puana oldukça yakın olmasına rağmen İstanbul’dan eli boş döndü. Karşılaşmayı iş ortağımız InStat’ın verileri eşliğinde inceleyeceğiz.
Hafta içinde Şilili sağ beki Isla ile yollarını ayıran Fenerbahçe’de sağ bek pozisyonunda Dirar görev yaparken, sakatlığı nedeniyle forma giyemeyen Hasan Ali’nin yokluğunda bu mevkide ise Deniz Türüç oynadı. Geçirdiği sakatlığın ardından henüz tam anlamıyla hazır olmayan Sadık’ın yokluğunda Serdar Aziz ile birlikte kadrodaki tek stoper olan Falette’in sol stoper olarak oynadığı maçta merkezde Gustavo-Ozan-Mehmet üçlüsünü tercih eden Fenerbahçe teknik heyeti, Ferdi Kadıoğlu’na da bu sezon ikinci defa ilk 11’de şans verdi. Fenerbahçe maça 4-2-3-1 dizilişiyle başlasa da Ozan’ın oyundan atılması sonrasında yenen gole dek Mehmet Ekici’nin merkezde Gustavo ile birlikte görev yaptığı 4-4-1 dizilişiyle oynadı.
Kayserispor ise sahaya 4-3-3 ya da 4-1-4-1 diyebileceğimiz bir dizilişle çıktı. Tek pivot olarak Rienstra’yı kullanan Prosinecki, Hollandalı oyuncunun önünde ise Marsilya ve Atletico Madrid gibi elit takımlarda boy gösteren iki Afrikalı Dja Djedje ve Bernard Mensah’ı tercih etti. Özellikle Ozan’ın atılmasından sonra orta sahada Fenerbahçe’ye sayısal üstünlük kuran ve bunu oldukça iyi değerlendiren sarı-kırmızılı takım bu sezon en yüksek sayıda isabetli pas yaptığı maçı oynadı.
İlk yarı
Fenerbahçe’nin santra vuruşuyla başlayan maçta ilk gol fırsatı henüz ilk saniyelerde geldi. Merkezde yüzü rakip kaleye dönük bir şekilde topla buluşan Ozan bu sezon sık sık yaptığı gibi topla mesafe kat etti ve Kayserisporlu oyuncuların henüz ilk saniyelerdeki konsantrasyon eksikliğinin de etkisiyle net bir gol şansı yakaladı.
Maça geriden oyun kurma çabasıyla başlayan Fenerbahçe’de Gustavo savunmanın önünde tek pivot olarak başlarken, Brezilyalı oyuncu zaman zaman Falette ve Serdar’dan oluşan hattı üçleyerek bu iki oyuncunun daha geniş bir alanda oynamasını da sağladı. Ozan’ın atılmasının ardından geriden oyun kurma çabasından sıklıka ödün veren Fenerbahçe 10 kişi kalmasının ardından maçın büyük bölümünde topu da rakibine bıraktı.
Garry Rodrigues’in savunma arkasına yaptığı koşuları sıklıkla değerlendiren Fenerbahçe, bu pozisyonda rakip ceza sahasına kalabalık girmeyi başarıyor ancak Kayserispor savunması tehlikenin büyümesini önlüyor. Pozisyonda Garry’yi ceza sahasında topla buluşturarak, Kvrzic ile bire bir kalmasını sağlayan isim olan Deniz Türüç’ün maçta sol bek oynadığı bölümde hiç pas hatası yapmadığına değinmekte de fayda var.
Maçta oyunun kırılma anı olan ve karşılaşmanın gidişatını değiştiren kırmızı kart pozisyonu incelediğimizde Serdar Aziz’in, Falette gibi daha müsait takım arkadaşları olmasına rağmen topu üç Kayserisporlu oyuncunun bulunduğu havuza gönderdiğini görüyoruz. Ayrıca ne kadar önemli bilmem ama bu pozisyonda dikkatimi çeken üç şey daha oldu. Birincisi Dirar’ın taç atışının şiddetini yeterince iyi ayarlayamaması. Oldukça yavaş bir taç atışı kullanan Dirar’ın Serdar’a yönelik attığı bu top Serdar’a gelene dek yerde iki kez sekerken, prese giden Mesanovic’i de topu kapma konusunda umutlandırıyor. İkincisi Dirar’ın taç atışını kullandıktan sonra top Serdar’a gelene kadar oyun alanının dışında beklemesi. Muhtemelen anlık bir konsantrasyon kaybıydı ama taçı kullandıktan sonra hemen oyun alanına dönüp Serdar’dan pas almak istese belki bu pozisyon kırmızı kartla sonuçlanmayabilirdi.
Üçüncüsü de bence Türk futbolunun saha içindeki en büyük problemlerinden biri olan duraklamalar sorunu. Ozan’ın faulünün 11.13’te geldiğini görüyoruz. Sonrasında yapılan VAR incelemesinin ardından Kayserispor kazandığı faulü kullandığında ise süre 15.13’ü gösteriyor yani sadece bu pozisyonda geçen süre 4 dakika ama maçın hakemi Atilla Karaoğlan ilk yarının sonunda sadece üç dakika uzatma gösterdi. Bunun nedenini anlamak pek kolay değil.
Oyun 11’e 11 oynanırken savunmadan ayağa oynayarak çıkma konusunda oldukça kararlı olan Fenerbahçe, Mensah’ın Ozan’ın kırmızı kartı sonrasında kullandığı serbest vuruşun ardından aut atışıyla başlayan oyundaki ilk topu Serdar ile ileriye şişirmeyi tercih etti. 10 kişi kalınan ilk dakikalarda bu duruma adapte olmakta zorlanan sarı-lacivertli takım bu pozisyonda süre 15.41’i gösterirken kaybettiği topun kontrolünü yeniden ele geçirdiğinde ise süre 18.38’i gösteriyordu.
Yaklaşık 3 dakikalık bir sekans boyunca topun arkasına geçen ve Kayserispor’un pas yapmasına engel olamayan Fenerbahçe için oyunun geri kalan bölümü de bundan çok farklı geçmedi. İlk 15 dakikadan sonra son 15 dakikaya girilinceye dek topun mutlak hakimi olan Kayserispor, maç boyunca 10 kez topa 45 saniyenin üzerinde sahip oldu.
Maç boyunca 40 metreyi aşan 35 uzun top girişiminde bulunan Fenerbahçe’de bu pasların 28’ini Altay, Serdar ve Falette üçlüsü denedi.
Fenerbahçe ilk yarıda gole en yaklaştığı pozisyonu ise iki kanadında görev yapan Ferdi ve Garry’nin ortaklığıyla buldu. Orta sahada kazanılan top ile kontra atağa kalkan ve Kayserispor savunmasını hazırlıksız yakalayan sarı-lacivertlilerde Garry savunmanın arkasına iyi bir koşu yaparken, bu koşuyu ödüllendiren Ferdi, arkadaşına oldukça iyi bir pozisyon hazırladı ancak son vuruş golü getirmedi. Maçta 64 dakika sahada kalan Ferdi’nin rakip ceza sahasına gönderdiği üç isabetli pasla bu alanda takımının en iyisi olduğunu görüyoruz. Bu istatistikte maçın en iyisi ise 90 dakika oynadığı maçta Fenerbahçe ceza sahasına dört isabetli pas gönderen Hasan Hüseyin oldu. Öte yandan maçı üç başarılı dribblingle tamamlayan Ferdi bu alanda da altı başarılı dribbling yapan Mensah’tan sonra maçın en iyilerindendi.
Fenerbahçe’nin rakip yarı alana yerleştiği ender ataklardan birinde Mehmet Ekici topu Kayserispor savunması ve orta sahası arasında kendisine oldukça boş bir alan bulan ve avantaj elde eden Ferdi’ye atmak yerine ters kanattaki Deniz’e gönderiyor. Atağın devamında Altay’a kadar gelen top genç kalecinin taca gönderdiği uzun pasla son buluyor.
İkinci yarı
Maçın ilk yarısını isabetli şut atamadan tamamlayan Prosinecki’nin takımı ikinci yarıya ise Kravets’in soldan içe kat ederek kaleyi bulan iki şutuyla başladı. İlk yarıda genellikle içe kayarak ikinci forvet gibi oynayan ve çizgide Emre Taşdemir’in önünde boş bir alan bırakan Ukraynalı futbolcu ikinci yarıya çizgide başlarken, takımının ilk isabetli şutlarını atan oyuncu oldu. Maç boyunca tamamı ikinci yarıda olmak üzere üç isabetli şut çeken Kravets’in xG oranı ise 0.22’de kaldı.
Sahada olduğu bölümde ofansif anlamda iyi işler yapan ve takımının hemen her atağının içinde yer alan Ferdi Kadıoğlu bu pozisyonda da Garry’yi savunmanın arkasına oldukça iyi kaçırıyor ama önde çoğalma problemi yaşayan Fenerbahçe önemli olabilecek bir fırsatı kullanamıyor. Garry Rodrigues 80 dakika sahada kaldığı maçta golle buluşamasa da rakip ceza sahasında toplam 15 defa topla buluşan Fenerbahçe’de bunu beş kez başararak, takımı adına ne denli önemli bir hücum seçeneği olduğunu ortaya koydu.
Bu defa çizgide topla buluşan Ferdi, savunmacısı Emre’yi geçerek içe kat ediyor ve Garry’nin koşu yoluna bir pas daha bırakıyor. Maç boyunca tamamı Garry Rodrigues’e olmak üzere 4 anahtar pas atan Ferdi Kadıoğlu, bu istatistikte Fenerbahçe ilk 11’indeki geri kalan 10 oyuncunun toplamını geçmeyi başardı.
Fenerbahçe’de ilk 11’de yer alan isimlerden anahtar pas atan diğer oyuncular iki pasla Deniz ve bir pasla Mevlüt oldu. Mevlüt’ün attığı tek anahtar pasın da Ferdi’ye yönelik olması genç futbolcunun hücumda ne denli etkili bir görüntü çizdiğini ortaya koyar nitelikte. Öte yandan dört anahtar pasla maçta en fazla anahtar pas alan isim olan Garry’nin bu istatistikte ilk sırada yer almasında da yaptığı savunma arkası koşularının etkisinin büyük olduğunu görüyoruz.
Kayserispor’un golünden önce Mensah, Fenerbahçe savunması ve orta sahası arasına iyi sızıyor ve bu alanda topla buluşuyor. Pozisyonun devamında Gustavo, Kayserispor atağını kesse de topla buluşan Ferdi’nin top kaybı konuk takıma ikinci bir şans tanıyor ve faulle sonuçlanan pozisyonun devamında Kayserispor öne geçiyor.
Kayserispor’un golünün ardından Ferdi-Vedat değişikliğiyle çift forvete dönen Fenerbahçe sahaya 3-4-2 şeklinde yayıldı. Dirar-Serdar-Falette üçlüsünden oluşan hattı önlerinde Gustavo ve Ekici ile tutmayı deneyen sarı-lacivertli takımda sol bek Deniz Türüç de Ferdi’nin yerine sağ öne geçti. Sağ kanatta etkili bir oyun ortaya koyan Ferdi’nin oyundan alınmasında gole neden olan frikik öncesinde yaptığı top kaybı etkili oldu mu merak ediyorum açıkçası.
Maçı altı başarılı dribblingle tamamlayan Mensah, atletik özelliklerinin de etkisiyle topla mesafe kat ederek birçok pozisyonda takımının hücumlarını şekillendirdi. 13 dribbling denemesinde bulunan Mensah, bunların altısında başarılı oldu.
Kayserispor son bölümde Fenerbahçe’nin daha fazla risk almasının da etkisiyle bulduğu boşlukları iyi değerlendirdi ve organize ataklarla önemli fırsatlar da yakaladı.
Bu pozisyonda tek toplarla net bir gol fırsatı yakalayan Kayserispor’un tek top sayısında Fenerbahçe’yi neredeyse ikiye katlaması da dikkat çekici bir ayrıntı olarak öne çıktı.
Biri penaltı olmak üzere iki duran top golünün atıldığı maçta gol beklentisi (xG) istatiğinde öne çıkan takımsa Fenerbahçe oldu. Vedat Muriqi 1.09’luk xG oranıyla gole en yakın isim olurken, Kayserispor’un gole en yakın oyuncusu 0.48’lik xG oranıyla Mesanovic oldu.
Solak stoper konusu Victor Ruiz’in Beşiktaş’a transferiyle Türk futbolunda tekrar gündeme gelmişti. Bazı teknik direktörlerin bir hayli önemsediği solak stoperlerden Fenerbahçe’de son yıllarda çok fazla görmemiştik. Falette’nin bu pozisyonda Tolga’ya aktardığı top belki sağ ayaklı bir stoperin açısı nedeniyle aktarmakta zorlanabileceği bir pas olabilirdi. Bu pozisyon özelinde de sol stoperin solak olmasının getirdiği avantajı görüyoruz.
Falette benzer açıda benzer bir pası da penaltı pozisyonunun hemen öncesinde Vedat’a veriyor. Maç boyunca girdiği 11 defansif ikili mücadelenin sekizini kazanan Falette, maçı yüzde 90’lık isabet oranıyla 56 başarılı pas atarak tamamladı.
Mensah
Harika bir frik golü attığı maçta girdiği 22 ikili mücadelenin sekizini kazanan Mensah, maçın Instat Index puanı en yüksek oyuncusu oldu. Yüzde 95 gibi oldukça yüksek bir isabet oranıyla 76 başarılı pas yapan Mensah, üçüncü bölgede yaptığı 17 isabetli pas ve 90 dakikada altı başarılı dribblingle her iki alanda da maçın en iyisi oldu. Maç boyunca yaptığı 104 başarılı aksiyonla bu istatistikte de başı çeken Ganalı futbolcu çok iyi bir maç çıkarsa da takımının kazanmasını sağlayamadı.
Deniz Türüç
Sağ kanat oyuncusu olmasına rağmen Hasan Ali’nin yokluğunda maça sol bekte başlayan ve 65 dakika sahada kalan Deniz Türüç takım arkadaşını aratmadı. 10’u defansif olmak üzere 13 ikili mücadele kazanan ve bu istatistikte çift haneyi gören tek oyuncu olan Deniz, rakiplerinden sekiz de top çaldı. Sol bek olarak oynadığı ilk 65 dakikada pas hatası yapmayan ve rakip ceza sahasına gönderdiği iki isabetli pasla Ferdi’den sonra bu istatistikte takımının en iyisi olan Deniz, gerektiğinde sol bek için de güçlü bir alternatif olabileceğini gösterdi.