Süper Lig’de 6. haftaya girilirken Lefter Küçükandonyadis Sezonu’nun ilk derbisi de geldi, çattı. Fenerbahçe’nin Kadıköy’de Beşiktaş’ı ağırlayacağı Boğaz’ın Derbisi öncesinde iki takımın artı ve eksi yönlerini iş ortağımız InStat’ın verileri ışığında inceleyeceğiz.
Fenerbahçe
Geride bıraktığımız 5 haftayı 2 galibiyet, 3 mağlubiyetle 6 puanda kapatan Fenerbahçe için Beşiktaş maçı yine bir ölüm-kalım maçına dönerken hafta içinde Dinamo Zagreb’e farklı mağlup olunması teknik direktör Philip Cocu’nun koltuğunun sallanmasına neden oldu.
Tüm bu olumsuzluklar Kadıköy’deki derbinin ateşini Fenerbahçe adına körüklüyor ancak bu maçın olmazsa olmaz haline gelmesi taraftarı önünde Fenerbahçe’nin hem avantajı hem de dezavantajı haline gelebilir. Derbinin hedef maç haline gelmesi Fenerbahçe’yi istek ve arzu bakımından Beşiktaş’ın önüne koyarken işlerin kötü gitmesi durumunda da mental sıkıntıları beraberinde getirebilir.
Beşiktaş
Geride kalan 5 haftada 3 galibiyet, 1 beraberlik ve 1 mağlubiyetle 10 puan toplayan Beşiktaş’ta hafta içerisindeki Sarpsborg galibiyeti takıma ve taraftarlara moral verse de oyun anlamında sıkıntılar devam ediyor. Ligde Antalyaspor’a karşı telafisi olmayan bir mağlubiyet yaşayan Beşiktaş’ın derbilerde ekstra puanlara ihtiyacı var. Yaralı Fenerbahçe karşısındaki Kadıköy deplasmanı da bunun için bir fırsat.
Muhtemel 11’ler
Ev sahibi Fenerbahçe’nin maça yukarıdaki gibi çıkacağını düşünüyorum. Burada Beşiktaş’ın kanat oyunu oynamasını beklediğimiz için beklere hem ofansif hem de defansif anlamda düşen görev oldukça artıyor. Ayrıca sağ bekte Şener’in başlamasını bekliyorum ama Beşiktaş’ta olası bir Caner Erkin tercihiyle oraya Cocu’nun daha ofansif bir tercih yapması da muhtemel. Aatif ve Benzia kötü geçen Dinamo Zagreb maçında bireysel becerileriyle takımın geri kalanından biraz olsun ayrılmışlardı. Nitekim Cocu da tabela çok kötü olmasına rağmen bu ikiliyi oyundan alarak kafasında Beşiktaş maçı olduğunu belli etti.
Konuk Beşiktaş’ta Medel’in cezası nedeniyle orta sahada soru işaretleri mevcut. Medel’in yerine kağıt üzerinde en uygun isim Atiba olsa da takımla çalışmalara başlamasına rağmen Atiba’nın sağlık durumunu bilmiyoruz. Dolayısıyla oynayacağını söylemek zor. O bölge için en yüksek ihtimal Tolgay Arslan gibi duruyor. Tolgay-Oğuzhan ikilisini daha önce yan yana izlemiştik. Önlerinde Ljajic’le birlikte akıcı bir orta saha grubu gibi dursalar da Kadıköy gibi zorlu bir deplasmanda tercih edilir mi, bilemiyorum. Bir başka alternatif ise Şenol Güneş’in genelde skoru korumak için oyuna aldığı Necip Uysal. Sol bekte de Adriano’nun sağlık sıkıntılarına bağlı olarak Caner Erkin’i izleyebiliriz.
Atılan ve Yenen Goller
Akan oyundaki gollerin dağılımına bakıldığında Fenerbahçe’nin sol kanadı alarm veriyor. Toplamda 6 gol yiyen Fenerbahçe’nin bu gollerin 3’ünü yani yarısını sol kanattan yemiş. Dolayısıyla Hasan Ali’nin önünde Aatif tercihi o bölgenin savunulmasına yönelik bir tercih olarak da karşımıza çıkabilir. Bunun dışında Fenerbahçe’nin kornerden 1 gol yediğini görüyoruz. Beşiktaş gibi korner canavarı bir takım karşısında Fenerbahçe’nin en çok dikkat etmesi gereken konuların başında bu kornerler geliyor.
Fenerbahçe’de sol kanadın alarm verdiğini söylemiştik buna paralel olarak Beşiktaş sağ kanadının atılan gollerde daha etkili olduğunu görüyoruz. Beşiktaş akan oyunda attığı 5 golün 3’ünü sağ kanattan gelerek atmış. Fenerbahçe’nin sol kanat zafiyeti düşünüldüğünde bu verinin değeri artıyor. Öte yandan Beşiktaş’ın Pepe’yle birlikte korner canavarı bir takıma haline büründüğünü söyleyebiliriz. Toplamda 10 gol atan Beşiktaş bu gollerin 4’ünü kornerlerde bulmuş. Neredeyse her maçın kilidini de kornerlerle bulunan gollerle açıyor Beşiktaş.
Yenen gollere baktığımızda ise toplamda 7 gol yiyen Beşiktaş’ın bunların 4’ünü merkezden yediğini görüyoruz. Medel’in de yokluğunda Beşiktaş’ın merkezi savunması kolay olmayacak. Buna paralel olarak Fenerbahçe’nin Benzia üzerinden gidilen bir hücum planına ihtiyacı var ancak Fenerbahçe ligde henüz merkezden gelerek gol bulamamış.
Özetlemek gerekirse Fenerbahçe’nin savunmada solu zayıf, Beşiktaş’ın hücumda sağı kuvvetli. Beşiktaş’ın savunmada merkezi zayıf, Fenerbahçe’nin ise merkezden attığı bir golü yok.
Gol Dakikaları
Fenerbahçe’de atılan 5 golün 3’ü ilk yarım saate gelmiş ayrıca ilk yarılarda yalnızca 1 gol yenmiş. Özellikle 60-75 arası yenen 4 gol ise Fenerbahçe’nin direnciyle alakalı bazı ipuçları verebilir. İlk yarıları daha olumlu geçiren bir Fenerbahçe var.
Beşiktaş’ın ilk yarım saatte yediği 3 gol göze çarpıyor. Ayrıca ikinci yarının başlarında atılan 4 gol de dikkat çekici. İkinci yarıları daha olumlu geçiren bir Beşiktaş var.
İki takımın da gol dakikaları birbirlerine ters düşüyor. Fenerbahçe ilk yarılarda daha etkiliyken Beşiktaş ikinci yarıda daha fazla gol bulmuş. Yenilen gollerin dakikalarında da benzer terslik söz konusu.
Beşiktaş ilk yarım saat, Fenerbahçe ise ikinci yarının başlarında çok daha dikkatli olmalı.
Bireysel Aksiyonlar
İki takımın da özellikle hücum aksiyonlarındaki organizasyonlarında temel sıkıntılar mevcut. Fenerbahçe henüz kadro istikrarı sağlayabilmiş değil, buna paralel olarak Cocu bir oyun inşa etmekte zorlanıyor.
Beşiktaş’ta ise kadro istikrarı ve kalitesinde bir problem olmamasına rağmen sürdürülebilir bir hücum planı yok. Ligde 5 hafta geride kalırken Beşiktaş ağırlıklı olarak Quaresma ve ortaları üzerinden ilerlerdi. Dolayısıyla önlem alınabilir durumda.
İki takımın da organizasyon sıkıntısı yaşadığı bir dönemde oyunun bireysel kaliteler üzerinden ilerlemesi sürpriz olmaz. Maçın kadro kalitesine ve bireysel aksiyonlara yönelmesi ise Beşiktaş’ı bu konuda bir adım öne geçirir. Kabul etmek gerekir ki geçen seneden bu yana Beşiktaş’ı ayakta tutan şey çok tecrübeli ve büyük futbolculara sahip olmasıydı, oynanan daha doğrusu oynanmak istenen oyun değildi.
Fenerbahçe’de hücumda 11/15 anahtar pas ve 6/13 şut verileriyle Slimani’nin çok net bir şekilde takımın geri kalanından sıyrıldığını söyleyebiliriz. Komple forvet olarak tanımlayabileceğimiz Slimani; hem gole en yakın isim hem de etrafında oynayacak arkadaşları için büyük şans. Fenerbahçe, Slimani’yi ceza sahasında topla buluşturmaya özen göstermeli.
Beşiktaş’ta anahtar pas konusunda 9/17’yle Oğuzhan sıyrılsa da Ljajic’in takıma katılmasıyla birlikte bu konuda güzel bir rekabet yaşanabilir. Ljajic ligde oynadığı tek maçta 3/5 anahtar pas verisiyle fark yaratmıştı. Öte yandan şutlara baktığımızda 7/13’le Babel’in sıyrıldığını görsek de yine bir Adem Ljajic faktörü var. Ljajic oynadığı tek maçta 1/5 şutla takımın en fazla şut çeken futbolcusu olmuştu. Özetlemek gerekirse akan oyunda Beşiktaş’ta gole en yakın ismin Babel olduğunu söyleyebiliriz. Adem Ljajic ise takımın anahtar pas ve şut yükünü çekmeye niyetli.
Başarılı dripling ve hücum mücadelelerine baktığımızda Ayew’in Fenerbahçe adına önemli olduğunu görüyoruz. Ayew 1 gol 1 asistle takımın en skorer oyuncusu durumunda.
Fenerbahçe’de Ayew’e paralel olarak Beşiktaş’ta da takımın bireysel hücum performanslarında bir kanat forvetin yani Babel’in ön plana çıktığını görüyoruz. Babel tıpkı şut verilerinde olduğu gibi dripling ve hücum mücadelelerinde de takımda önemli bir yere sahip. Negredo sonrasında santrfor sıkıntısı yaşayan takımda gol yükü Babel’in omuzlarına binmiş durumda. Bunu Sarpsborg maçında da gördük. Babel ikinci yarı oyuna girerek takımın en önemli tabelacısı olduğunu ispatlamıştı.
Medel’in Yokluğu
Beşiktaş’ta Medel’in yokluğundan biraz söz etmek gerek. Defansif müdahalelere baktığımızda Medel’in Beşiktaş savunmasındaki önemini görüyoruz. Medel’in yokluğunda kim oynarsa oynasın orta sahada bir bocalama yaşanabilir. Medel’in defansif verilerini övsek de genel profilinden de biraz bahsedelim. Özellikle Atiba’ya kıyasla daha hamleci ve adam adama bir yapısı var Medel’in. İki stoperin arasında oynamayı daha çok seviyor. Dolayısıyla orta sahada zaman zaman büyük boşluklar verilebiliyor. Yani Medel defansif aksiyonlarda Beşiktaş adına önemli bir isim olsa da Atiba’nın yaptığı alan savunması da Beşiktaş adına aranıyor. Özellikle takımın yerleşim problemini doğrudan Atiba’nın yokluğu üzerinden okumak da mümkün. Tabii bu maçta Atiba’nın da oynaması sürpriz olacağı için bir öngörüde bulunmak da doğru olmaz.
Özetlemek gerekirse Beşiktaş önemli bir hamlecisinden yoksun çıkacak maça. Yerine oynayacak isim ise takım kurgusunu doğrudan etkileyecek.
Fenerbahçe’de Pas Kombinasyonları
Fenerbahçe’deki organizasyon sıkıntısından söz etmiştik. Pas kombinasyonlarına baktığımızda orta sahadaki bu sıkıntıyı daha iyi görebiliyoruz. Fenerbahçe merkez orta saha oyuncularını bu pas kombinasyonlarına dahil etmeyi başaramamış. Bu kombinasyonlara bakıldığında oyunun stoperler ve bekler arasında geçtiği görülüyor. Benzia’nın takıma sonradan dahil olmasıyla birlikte bu sıkıntıyı çözebilecek isim olduğunu düşünüyorum ama Fenerbahçe henüz merkezinde Benzia’nın olduğu bir kurguya geçemedi. Ayew ve Slimani arasındaki kombinasyon ise umut erici. Bu iki isim Fenerbahçe’nin hücumdaki veriminde hayati önem taşıyor.
Quaresma, Pepe ve Kornerler
Beşiktaş yaşadığı organizasyon sıkıntısını duran toptan bulduğu gollerle telafi etmeye çalışıyor. O yüzden bu derbide kullanılacak kornerler iki takım adına hayati önem taşıyor. Yukarıda Beşiktaş’ın kornerlerde yapılan ortaların bölgeleri verilmiş durumda.
Genelde Quaresma’nın kullandığı kornerlerde ortalar ağırlıklı olarak penaltı noktasına doğru yapılsa da bu şekilde gol bulamamış Beşiktaş. Kornerlerde gelen 4 golün ikisi uzak direğe yapılan ortalarla gelmiş.
Quaresma’nın kullandığı kornerlerde yapılan ortalara baktığımızda ise Portekizli oyuncunun sağ taraftaki kornerleri daha iyi kullandığını görüyoruz. Dolayısıyla sol taraftan kullanılacak kornerlerin Ljajic veya Caner tarafından kullanılması Beşiktaş adına daha faydalı olacaktır.
Kornerlerde yapılan ortalar kadar bunun sonuçlandırılması kısmı da önemli. Bu konuda Pepe’nin sıyrıldığından söz etmiştik. Quaresma & Pepe’nin kornerlerdeki iş birliği yukarıdaki grafiklerde kendini fazlasıyla belli ediyor. Pepe; kornerlerde 11 kez hedef olmuş, bunların 4’ünde şut çekmeyi başarırken 3 tane de gol atabilmiş. Fenerbahçe’de Pepe’yi, güçlü yapısından dolayı Skrtel’in savunmasını bekliyorum. Skrtel’in 16/24 hava hakimiyetiyle Fenerbahçe’de bu alanda üçüncü futbolcu konumunda. Pepe ise 34/50 hava hakimiyetiyle bu alanda fazlasıyla iddialı diyebiliriz.
Son Söz
İki takım da henüz ritmini bulamamışken oynanacak derbide kilidin bir duran top golüyle kırılacağını düşünüyorum. İki takım da bunun sinyallerini veriyor. Fenerbahçe’de hücumda Ayew ve Slimani’nin defansta ise Skrtel ve Hasan Ali’nin performansları belirleyici olacak. Beşiktaş’ta fazlasıyla eleştirsek de Quaresma bu maç için anahtar bir rol üstlenebilir. Onun yanında takımın tabelacısı Babel ve Ljajic de çok önemli konumda. Attığı gollerle ön plana çıksa da Pepe’nin savunmadaki rolü kritik. Ayrıca Medel’in yerine oynayacak isim de maçın kaderine doğrudan etki edecek. Daha önce de dediğim gibi iki takım da organizasyon sıkıntısı çektiği için maçın bireysel faktörlere yönelme ihtimali yüksek. Bu konuda tecrübeli kadrosuyla Beşiktaş’ı bir adım öne koysam da Fenerbahçe taraftarı önünde ve yine bir Beşiktaş derbisini kendi adına ölüm-kalım maçına çevirmeyi başardı.
Futbolun konuşulduğu bir derbi olması dileğiyle…