Beşiktaş, Vodafone Park’ta Antalyaspor’u ağırladı. Bol gollü ve yüksek gerilimli geçen maçta kazanan taraf Antalyaspor olurken Vodafone Park’taki ilk lig mağlubiyetini alan Beşiktaş’ta 45 maçlık iç saha yenilmezlik serisi de son bulmuş oldu.
Maçı iş ortağımız InStat’ın verileri ışığında inceleyeceğiz.
Genel ─ Ortalama Pozisyonlar
Beşiktaş maça beklenen bir kadroyla çıktı. İlk yarıda da ikinci yarıda da gelecek adına umut veren pozisyonlar vardı ancak Beşiktaş’ın temel sıkıntısı yaklaşık 2 yıldır da söz ettiğimiz gibi ana hücum planını kanat ortaları üzerine kurması oldu. Bu maçta da yapılan ortaların verimsizliği ön plandaydı. Ortalama pozisyon haritası Beşiktaş adına biraz karışık gözükecektir çünkü Beşiktaş maç içerisinde dizilişini üç kere değiştirdi. Üçlü savunma da gördük, çift forvet de… Adriano’yu her yerde izledik, Medel maçı stoperde tamamladı. Dolayısıyla mevkiler arası bu kadar sirkülasyonun yaşandığı bir maçta Beşiktaş adına ortalama pozisyon haritasından bir çıkarımda bulunmak doğru olmayacaktır. Düzenin bu kadar çok değişmesi ise tıpkı ana hücum planı gibi Beşiktaş adına eleştirilecek temel konulardan biri. Beşiktaş’ın sorunlarını alt başlıklarda ayrıca inceleyeceğiz.
Antalyaspor ortalama pozisyon haritasına baktığımızda savunma hattının konumundan söz edebiliriz. Beşiktaş’ın topa hakim olup ceza sahasına bolca orta yağdırdığı maçlarda rakip savunmaların daha geride konumlanarak tamamen ceza sahası savunmasına önem verdiğini görmüştük. Antalyaspor’da oyuna sonradan dahil olan Salih Dursun dışında savunma hattı normal seviyelerde. Salih Dursun’un oyuna alınma amacı ise ortalama pozisyon haritasıyla paralellik gösteriyor. 64’te oyuna giren Salih tıpkı az önce söylediğim gibi ceza sahası savunmasına öncelik vermek amacıyla oyuna alındı ve de iyi iş çıkardı. 64’e kadar gördüğümüz hat ise normal seviyelerde konumlanmış.
Ceza Sahasına Girişler ve Ortalar
Topla oynama oranlarında şaşırtıcı bir durum yok. Üçüncü bölgeye ve ceza sahasına girişlerde ise nicelik olarak fark atan Beşiktaş nitelik olarak sınıfta kalıyor. Yalnızca 4 kez ceza sahasına girebilmiş Antalyaspor. Buna rağmen iki net girişle golü bulan misafir takım bir diğer golünü de ceza sahası dışından çekilen şutun ceza sahasındaki Doukara’ya çarpmasıyla atmıştı. Ceza sahasına 4 kere girip 3 gol atmak büyük bir başarı olsa gerek. Zoru başarmalarında Antalyaspor’a yardımcı olan dağınık Beşiktaş savunması da ayrıca tebriği hak ediyor. Bu dağınıklığın sebeplerine de değineceğim.
Ceza sahasına 30 kez girmeyi başaran Beşiktaş’ın nitelikte sınıfta kalması ise ceza sahasına nasıl girdiğiyle alakalı. Toplamda 42 orta yapan Beşiktaş’ta bunların 27’si Caner ve Quaresma’ya ait.
Antalyaspor’da 1.92’lik Diego ve 1.86’lık Bahadır toplamda 15 hava topu mücadelesinden 9’unu kazandı. Antalyaspor savunmasının boy ortalamasının da 187 cm. olduğunu hatırlatmak gerek. Uzun bir savunmaya karşı havadan ortalarla gol aradı Beşiktaş.
Beşiktaş akan oyunda bu kadar çok orta yapmak yerine bu enerjisini duran topta Pepe ve Vida’nın da katıldığı organizasyonlara saklamalı. Çünkü her ne kadar Beşiktaş ceza sahasına kalabalık girse de akan oyunda o ortaları gole çevirebilecek iki isim var, Babel ve Negredo. Duran toplarda ise bu ikiliye Pepe ve Vida da dahil oluyor. Nitekim Beşiktaş bu kadar orta yapmasına rağmen tek golü Pepe’nin duran toptan sonra ceza sahasında kaldığı bir atakta buldu.
Bu ortalardan bazılarına göz atarak Beşiktaş’ın hücumdaki beyhude çabasını daha iyi görebiliriz.
Sağ kanattaki Quaresma orta yapıyor. Ceza sahasında iki kişi var, sayıca üstünlük Antalyaspor’da. Negredo; Quaresma ilk hamlede ortayı yapamadığı için ofsaytta kalmış. Diğer isim ise uzun savunmada o kafa topunu gole çevirebilecek biri değil. Dışarda pas opsiyonu olarak Adriano olmasına rağmen Quaresma atağı orta yaparak geçiştiriyor.
Caner sol kanattan orta yapıyor. Ceza sahasında bu sefer 3 kişi var. Caner’in yanında iki pas opsiyonu, Negredo’nun önünde de büyük bir boşluk var. Caner cılız bir ortayla atağı harcıyor.
Quaresma sağ kanattan ortalıyor. Beşiktaş ceza sahasına kalabalık bir şekilde girse de Antalyaspor savunması adam adama eşleşmiş durumda. Bu atak da bir yerleşik savunmanın en çok istediği şekilde yani orta yapılarak sonuçlanıyor.
Atılan golde ise farklı durumlar söz konusu. Bu durumlardan en önemlisi Pepe gibi bir kulenin ceza sahasında olması ayrıca Quaresma son çizgiye daha yakın. Boffin’in konumunun da golde etkisi var. Görüldüğü gibi maçtaki nitelikli birkaç ortadan biri golle sonuçlanıyor. Tehlike yaratan başka bir ortada da yine Pepe’nin önde kaldığını hatırlatalım, o pozisyonda da top direğe çarpmıştı.
Yapılan ortaların savunulması konusunda elbette Antalyaspor’dan bahsetmek gerek. Antalyaspor, Beşiktaş’ın hücumdaki tek planını bilerek çıkmış maça. Dolayısıyla Beşiktaş’ın yüklendiği anlarda Salih Dursun’u da ceza sahasına yerleştirerek ceza sahasındaki sayıca üstünlüğünü arttırdı. Senaryo belliydi, herkes rolünün hakkını verdi ama Boffin başroldeki performansıyla fark yarattı.
Somut örneklerle de durumu pekiştirdiğimi düşünüyorum. Özetlemek gerekirse mevcut oyuncu grubunun akan oyunda, yerleşmiş bir savunmaya karşı orta yaparak gol aramasını beyhude bir çaba olarak nitelendiriyorum.
Oğuzhan Özyakup’un Anahtar Pasları
Beşiktaş’ın 4/4’le en fazla isabetli anahtar pas atan futbolcusu olan Oğuzhan Özyakup çarpık takım kurgusuna rağmen topun yerde olduğu anlarda fark yarattı. Anahtar pasın ötesinde attığı gol paslarıyla dikine oyun becerisini bir kez daha ispatladı. Beşiktaş’ın gelecek adına umut vaat eden ataklarının mimarıydı Oğuzhan.
Beşiktaş’ın Sorunları
Beşiktaş’ın taktik sorunlarını “Ana hücum planı, diziliş değişimleri, Atiba sonrası Medel’e geçiş” olarak üç alt başlıkta incelemek mümkün.
1- Ana Hücum Planı
Beşiktaş iki kanadından da ceza sahasına orta yağdırarak gol arıyor. Caner ve Quaresma gibi iki orta makinesi sahadayken de orta rekoru kırmak zor olmuyor. Beşiktaş topun yerde olduğu, komutasının da Oğuzhan da olduğu bir kurguya dönmeli. Kanat ortalarını bu kurgunun çeşitlilik kısmına dahil etmeli. Bu çeşitlilik Beşiktaş’a güç katar ancak çeşitliliğin ötesine geçip ana hücum planı olduğunda tablo bu maçtaki gibi oluyor.
2- Diziliş Değişimleri
Şenol Güneş joker nitelikli futbolcuları seviyor. Bunu kendi ağzından da duymuşuzdur, istediği ve övdüğü oyunculardan da anlayabiliriz. Adriano da bu isimlerden biri. Maça sağ bekte başlayan Adriano’yu ilerleyen dakikalarda merkezde de gördük sol kanatta da gördük. Şenol Güneş formasyonu 3 kez değiştirdi maç içerisinde bunu da Adriano’nun mevki portföyünü kullanarak yaptı. Ancak dizilişin bu kadar sık değiştirilmesi alan paylaşımında ciddi sıkıntılar doğurdu. Güneş jokerlerini kullanarak formasyonu değiştirme gücüne sahip ancak 90 dakika içerisinde 3 kez formasyon değiştirmek takıma olumlu yansımıyor. Bunun en somut örneği Beşiktaş orta yapmak dışında da bir şeyler yaparken sakatlanan Vida yerine Larin’in girmesiyle yaşandı. Larin öne, Babel tekrar sola, Adriano da merkeze geçti. Yaşanan bu zincirleme mevki değişimiyle birlikte Beşiktaş tekrar basit modele döndü ve ceza sahasına top yağdırdı. Özetlemek gerekirse 90 dakika içerisinde oyuncu pozisyonlarının bu kadar sık değişmesini sağlıklı bulmuyorum.
3- Atiba Sonrası Medel’e Geçiş
Yenilen gollerde alan paylaşımlarındaki sıkıntı üçlü orta saha kurgusunun oturmadığını gösterir nitelikte. Hem Tolgay’a hem Medel’e kızılabilecek bolca pozisyon gördük. Beşiktaş’ın organize baskı konusunda sıkıntılar yaşadığına geçtiğimiz maç yazısında da değinmiştim. Bunların temelinde Atiba ve Medel’in aynı mevkide oynamasına rağmen bambaşka iki oyuncu olması yatıyor. Kabaca kıyaslarsak Medel adam savunurken Atiba alan savunuyor, Medel hamle yaparken Atiba pozisyon alıyor, Medel iki stoperin arasına konumlanırken Atiba bağlantı konusunda ön plana çıkıyor. İşte bütün bu taşları yerine koyduğumuzda Beşiktaş savunmasının dağınıklığını açıklamak zor olmuyor. Ayrıca savunmadan çıkışlarda daha sağlıklı bir yol izlemek adına Medel’in stoperde daha verimli olacağını düşünüyorum.
Son Söz
Kalede ilk kez 11 başlayan Utku şanssız bir başlangıç yapsa da kendi adına iyi bir maç çıkardı. Negredo gollerine devam ediyor. Beşiktaş’ta Oğuzhan ön plana çıkarken Antalyaspor’da Boffin ve Doukara galibiyeti getirdi. Öngörü ve eleştirilerimizin sonuçlarını ise bize zaman gösterecek.