Taffarel, yakın futbol tarihindeki en başarılı kalecilerden birisidir. Dünya Kupası kazanmış ve Brezilya’da herkes tarafından da sevilen bir isimdir. Taffarel ismini duyunca birçok futbolseverin aklına 94 Dünya Kupası penaltı atışları gelir ve doğal olarak Taffarel’in penaltı atışlarında doğru köşe sezgisi…
Penaltılar hem oyuncular hem de kaleciler için farklı bir uzmanlık alanıdır. Oyuncular, penaltı vuruşlarının kas hafızasına kazınması için birçok kez tekrar yapmaları gereklidir. Ülkemizde yıllarca futbol oynamış olan Alex de Souza, çoğu zaman aynı köşeye ve aynı şekilde atardı ama kaleciler kolay kolay kurtaramazdı. Çünkü attığı yer uzun boylu ve atletik olmayan kaleciler için uzanması zor bir yerdi. Yan ağlara, bel hizasında, ayak içiyle kaleciden uzaklaşan kavisle yumuşak bir vuruş yapardı. Kurtarabilmek için öne çıkıp, kale çizgisine paralel uçmak yerine ileri doğru açılı uçarak şutun açısını kapatmak gerekliydi ki bu her kalecinin harcı olan bir hareket değildir.
Her penaltısını çoğunlukla aynı yere atan başka bir isim ise Zinedine Zidane’dı; sol üst köşeye sert bir şekilde gönderirdi. Çok riskli bir vuruş olsa da, yapılan tekrarlar ile oluşan kas hafızası Zidane’ın inanılmaz yeteneğine yardımcı oluyordu.
Zamanı geldiğinde, penaltı uzmanı olan futbolcular vuruşunu değiştirip kalecileri şaşırtıyorlardı. Penaltı uzmanı olan bir oyuncunun vuruşunu kurtarmak çok zordur, işin içinde şans faktörü yüksektir. Fakat seri penaltı atışlarına gelince, işler değişir.
Seri penaltı atışlarında penaltı uzmanı dışında takımın bütün oyuncuları arasından seçilen 5 oyuncu vuruş yaparlar. Penaltı uzmanını çıkarırsak kurtarılmasında şans faktörünün yetenek ve tecrübe ile eşit seviyeye geldiği 4 vuruş var. Kalecilerin de zaten çoğu kurtarışı buralarda yaptığını görürsünüz.
Seri penaltı atışlarında 5 çeşit oyuncu vardır. Oyuncuların hangi kategoriye dâhil olduğunu tespit edilmesinde gözlemciler ve antrenörler büyük rol oynarlar.
Garantici
120 dakikanın verdiği yorgunluk ve kaçırırsa oluşacak sonuçların verdiği mental yük ile atabileceği en kolay yere atmayı tercih eder. Kalecilerin kurtardığı penaltıların çoğunluğudur.
Tecrübeli
120 dakikanın verdiği yorgunluk vardır ama tecrübesinden ötürü mental bir yorgunluk yoktur. Doğru karar verebilecek durumdadır ve atabileceği en kolay yere atmayı tercih eder fakat kalecinin de kurtarmakta zorlanması adına topu havalandırır.
Uzman
Daha önceden çok penaltı atmıştır, kendi yeteneklerine de güveni tamdır. Temiz ve sert bir vuruşla topu yan ağlara ya da direğin altından üst ağlara gönderir.
Maceraperest
Mental olarak yorulmuştur ama kendine güveni tamdır. Egosu, karar verme becerisinin önüne geçer. Dikkat ederseniz kaçan penaltıların çoğunluğu bu kısımdadır.
Kurnaz
Yetenek ve tecrübe olarak üst düzeyde, seri penaltı atışları tecrübesi yaşamış bir futbolcudur. Fakat, o son anda ne olduysa hayal gücü devreye girer. Panenka, üst direğe nişanlama, tribünlere nişanlama gibi sonuçları da olabilir. Gol olursa, kalecinin psikolojisini bozan gollerdir ama olmazsa Baggio, Vieira gibi yıllarca konuşulur.
